YGZ'nin Dönüştürücü Potansiyeli - Sohbet

Google DeepMind'ın kurucu ortağı Shane Legg, tarihteki en büyük dönüşümlerden birine öncülük ediyor: yapay genel zekanın (YGZ) geliştirilmesi. Sınırsız olanaklara ve uygulamalara sahip, günümüzün yapay zekasından katlanarak daha akıllı olacak, insan benzeri zekaya sahip bir sistem tasavvur ediyor. TED başkanı Chris Anderson ile sohbet eden Legg, YGZ'nin evrimini, geldiğinde dünyanın nasıl görünebileceğini ve güvenli bir şekilde inşa edilmesinin nasıl sağlanacağını araştırıyor...

Açıklama: Yapay Genel Zeka, sadece sınırlı bir konuda değil, insan gibi her konuya odaklanıp öğrenebilecek yapay zekadır. Yani insan zekası gibi “genel” çalışacaktır.

(Not: Sohbete henüz Türkçe altyazı eklenmemiş.)

Chris Anderson: Çünkü standart eğitiminizde bazı zorluklarla karşılaştınız.
Shane Legg: Evet, çocukken disleksim vardı. Ve bu yüzden beni bir yıl geciktireceklerdi. 10 yaşındayken IQ'mu test ettirmek için gönderdiler. Sorunun ne kadar kötü olduğunu değerlendirin. Ve olağanüstü derecede yüksek bir IQ'ya sahip olduğumu keşfettiler.
...

Küçük yaşlardan beri bazen otoriteden şüphe etmek için nedenlerim vardı.
Biliyor musun, eğer öğretmen senin aptal olduğunu düşünüyorsa belki de bu doğru değildir. Belki başka şeyler de oluyordur. Ama sanırım aynı zamanda çocukken bu deneyimi yaşadığımda bende zekaya karşı bir ilgi uyandırdı.
...

Sanırım ilk defa bu konuyu kamuoyuna açıklıyorum. 2028 yılına kadar YGZ şansının yüzde 50 olacağını tahmin ediyordum. Bugün hâlâ buna inanıyorum.
...

CA: Peki DeepMind'ın kuruluşundan bahsedelim. Siz ve kurucularınız arasındaki etkileşimden.
SL: Doğru. Londra'ya, Gatsby Birimi denilen yere gittim. Teorik sinir bilimi ve makine öğrenimi üzerine çalışan bir kurum. Beyin hakkında anladıklarımız ve makine öğreniminden bildiklerimiz arasındaki ilişkileri öğrenmek ilgimi çekiyordu. Yani burası gerçekten iyi bir yer gibi görünüyordu. Ve orada Demis Hassabis'le tanıştım ve konuşmaya başladık, benimle aynı doktora sonrası danışmanı vardı. Ve o zaman bir şirket kurmanın zamanı geldiğine beni ikna etti. 2009'da konuşmaya başladık. Ve biraz şüpheciydim. YGZ'nin hala biraz fazla uzakta olduğunu düşünüyordum. Ama zamanın doğru olduğunu düşündü, biz de ilerlemeye karar verdik. Daha sonra, arkadaşı Mustafa Süleyman da bize katıldı.
...

CA: Ve şirketin hedeflerinden biri özellikle YGZ'ye giden bir yol bulmak mıydı?
SL: Kesinlikle. Dolaştırdığımız ilk iş planımızda 2010 yılında yatırımcı ararken, Ön kapağında bir cümle vardı ve şöyle diyordu: "Dünyanın ilk yapay genel zekasını oluşturun." Yani başından beri bu doğruydu.
...

Yani makinelerde zekaya sahip olmak geliştirilmesi inanılmaz derecede değerli bir şeydir. Ve bu yüzden geleceğine inanıyorum.
Şimdi çok çok güçlü bir teknoloji ortaya çıktığında, çok farklı sonuçlar ortaya çıkabilir. İşler çok çok iyi gidebilir ama işlerin kötü gitme ihtimali de var. Ve bu benim de yaklaşık 20 yıl öncesinden farkında olduğum bir şeydi.
...

CA: Google bu yolculuğun bir noktasında DeepMind'ı satın aldı.
SL: Evet, kesinlikle.
Ve beklemediğim şey bir modelin yalnızca metin üzerinde eğitim alabilmesi ne kadar iyiydi. Daha fazla multimodaliteye ihtiyacınız olacağını düşündüm. Görüntülere ihtiyacınız olacak, sese ihtiyacınız olacak, videoya ve bunun gibi şeylere ihtiyacınız olacak. Ancak kesinlikle çok büyük miktarda metin sayesinde, bu şeyleri bir dereceye kadar telafi edebilir. Hala bunun bazı yönlerini gördüğünüzü düşünüyorum. Dil modellerinin metinde kolayca ifade edilemeyen şeyler gibi bazı alanlarda zayıf olma eğiliminde olduğunu düşünüyorum. Ancak bunun temel bir sınırlama olduğunu düşünmüyorum. Sanırım bu dil modellerinin videoya genişlediğini göreceğiz ve görüntüler, sesler ve tüm bunlar, zamanla bunlar aşılacaktır.
...

CA: Öyleyse konuş bizimle Shane. şu anda yaptığınız şeyler hakkında, Dünyanın daha ikna edici bir şekilde düşünmesi gerektiğini tutkuyla hissediyorum.
SL: Doğru. Yani bence çok çok güçlü, çok akıllı yapay zeka geliyor. Ben bunun çok çok muhtemel olduğunu düşünüyorum. Bugün geleceğini sanmıyorum. Gelecek yıl ya da ondan sonraki yıl geleceğini sanmıyorum. Muhtemelen bundan biraz daha uzaktadır.
CA: 2028?
SL: 2028, bu yüzde 50 şans. Yani eğer bu 2028'de olmazsa,
Açıkçası şaşırmayacağım.
...

Eğer yapay bir genel zekanız olsaydı, her türlü harika şeyi yapabilirsiniz. Tıpkı insan zekasının çok ama çok şaşırtıcı şeyler yapabilmesi gibi. Yani bu aslında belirli bir şeyle ilgili değil, genellemenin bütün amacı budur.
(YGZ, tek bir konuyu değil insan gibi odaklandığı her konuyu anlayabilir. Bu nedenle “Genel” olarak tanımlanır.)
...

Evet, bunun her türlü şaşırtıcı olasılığın önünü açacağını düşünüyorum. Ve bu gerçekten insanlığın altın çağı olabilir. İnsan zekası, Makine zekasıyla desteklenerek ve genişletilerek her türlü fantastik şeyi yapmamızı sağlar ve daha önce çözülmesi zor olan sorunları çözersiniz.
...

Evet, açıklamak istiyorum. Her şeyin çok iyi gideceğinden emin olan insanlara inanmıyorum, ve her şeyin çok ama çok kötü gideceğinden emin olan insanlara inanmıyorum. Çünkü bahsettiğimiz şey inanılmaz derecede derin bir geçiş. İnsan zekasının dünyaya gelişi gibi. Bu dünyaya gelen başka bir istihbarattır. Ve bu inanılmaz derecede derin bir geçiştir, ve tüm sonuçları tam olarak anlamıyoruz. Ve bu yüzden emin olamayız, bu şu ya da başka bir şey olacak. Bu nedenle olabilecekler konusunda açık fikirli olmamız gerekiyor.
...

Ancak geleceğe dair anlamadığımız birçok şey var. Bu yüzden işlerin kötü gitme ihtimalinin olduğunu kabul etmeliyim çünkü ne olacağını bilmiyorum. Bu kadar büyük bir değişimin geleceğini bilemem. Ve bir şeyin kötüye gitme olasılığı oldukça küçük olsa bile, bunu son derece ciddiye almalıyız.
CA: Kötü gidişin nasıl olabileceğine dair bir senaryo çiz.
SL: Bunu yapmak zor çünkü sistemlerden bahsediyorsun potansiyel olarak insanüstü zekaya sahip, değil mi? Yani dünyada işlerin kötüye gitmesinin birçok yolu var. İnsanlar bazen tasarlanmış patojenlere işaret ediyor, bilmiyorum, değil mi? Belki bir süper zeka bir patojen tasarlayabilir. Çok daha sıradan şeyler olabilir. Belki YGZ ile, bilirsin, dünyada demokrasiyi istikrarsızlaştırmaya alışılıyor, bilirsiniz, propaganda veya bunun gibi başka şeylerle. Bilmiyoruz...
CA: Bu zaten olmuş olabilir.
SL: Zaten bir şeyler oluyor olabilir. Ama biliyorsun, eğer daha güçlü sistemlerimiz varsa bundan çok daha fazlası olabilir. Dolayısıyla toplumların istikrarsızlaştırılmasının birçok yolu vardır. Ve bunu tarih kitaplarında da görebilirsiniz.
...

Eğer sihirli bir değneğim olsaydı ve işleri yavaşlatabilseydim, O sihirli değneği kullanırdım ama kullanmıyorum. Onlarca firma var şu anda dünyada muhtemelen 10 şirket var en ileri modelleri geliştirebilecek olan, sanırım. Bunu yapan gizli projeleri olan bazı ulusal istihbarat servisleri var. Ve sonra, bilmiyorum, bir nesil geride kalan bir şeyi geliştirebilen düzinelerce şirket. Ve unutmayın, zeka inanılmaz derecede değerlidir. İnanılmaz derecede faydalı. Bunu yapıyoruz çünkü her türlü sebepten dolayı bunda yaratılabilecek her türlü değeri görebiliyoruz. Bu süreci nasıl durdurursunuz?
(“Sonuçlarından emin olamadığımdan ben yapay zekayı geliştirme konusunda yavaşlasam bile, yavaşlamayacak bir sürü başka şirket ve devlet kurumu var.” diyor.)
...

Bence bazı şeyleri düzenlemeyi düşünmeliyiz. Her güçlü teknolojide yaptığımıza benzer şeyleri yapmamız gerektiğini düşünüyorum. Burada YZ ile ilgili özel bir şey yok. İnsanlar şunu konuşuyor, ah, bilirsin, bunu düzenlemekten nasıl bahsedersin? Hayır, güçlü teknolojileri her zaman toplumun çıkarları doğrultusunda düzenliyoruz. Ve bence bu, bakmamız gereken çok önemli bir şey.

Bir Yorum

Bir kadın, erkek evlenir. Çocuk yapmak ister. Gelecek için hayaller kurarlar. Çocuk doğar. Ve her şeyin istedikleri gibi gitmediğini fark ederler. Çocuk bambaşka bir kişilikte büyür. Hayal kırıklığına uğrarlar. Evet, her ailenin başına bu gelmeyebilir. Ama hayalini kurdukları çocukla karşılaşmayan aileler de vardır. Çocuğun beyni vardır. Büyüdükçe kendi kararlarını almaya başlar. Aile, çocuk yetiştiğinde nasıl bir insanla karşılaşacağından asla emin olamaz.

İşte yapay zeka da şu anda bebek gibidir. Her şeyi kendisini üreten şirketten öğrenmektedir. Gelecekte kendi kararlarını daha fazla alabilecektir. Bir bebeğin yetişkinliğinin nasıl olacağından emin olunamayacağı gibi bir yapay zekanın geleceğinin nasıl olacağından da emin olunamaz. Yine de çoğu insan bebek yapmaya karşı abartılı bir korku duymaz. Yapay zekaya karşı da abartılı bir korku duymanın gereği yoktur. Zaten bir şirket yapay zeka geliştirmekte yavaşlasa bile bir sürü başka şirket yavaşlamayacaktır. Bir şirketin geliştirdiği yapay zeka iyi sonuç verirken, başka bir şirketin geliştirdiği yapay zeka hayal kırıklığına uğratabilir.

Kendi başına karar alabilen hiçbir şeyle ilişkinin sonuçlarından emin olunamaz. Mesela bir arkadaşınızla ilişkiniz iyi gidiyordur. Ama bu ileride de iyi gideceğinin garantisi değildir. Zaten bir yapay zekaya dünya düzenini altüst edecek bir yetki kolay kolay verilmeyecektir. Yapay zeka muhtemelen çok uzun bir süre daha copilot olarak kalacaktır! Bu arada, hiçbir yöneticinin de dünyayı altüst etmeye kalkışmayacağından asla emin olamayız!

Windows'a Kodlarının Gizli Olduğundan Dolayı Duyulan Tepkiler - Teknoloji

Microsoft'a program kodlarını gizli tuttuğu için tepki duyan insanlar vardır. Microsoft programlarının kodlarını paylaşmaz. Bu durumu biraz farklı bir açıdan bakalım.

Bilgisayar birçok parçadan oluşur. Bu parçaların her birini farklı şirketler üretir. Örneğin işlemciyi üreten en popüler şirket Intel'dir. Ama işlemci üreten diğer seçenek de AMD'dir. Bu şirket pek bilinmez ama onun işlemcileri de gayet iyidir. Western Digital'in ürettiği bilgisayar bellekleri vardır. Başka şirketlerin ürettiği bellekler de vardır. Bilgisayarı üreten şirket, bu farklı şirketlerin parçalarını seçip birleştirir.

İşlemcisi en çok tercih edilen şirket Intel'dir. Elbette Intel haklarını korumayı ihmal etmez. Ve o işlemcileri, başkaları taklit edemesin veya kendi kafalarına göre değiştiremesin diye patentlerle korur. Üstelik işlemcilerinin tasarımında gizlediği yerler de vardır. Bilgisayarların her parçası üreten şirketler tarafından patentlerle korunur. Şirketler ürünlerini sahiplenir. Windows da aslında bilgisayarın bir parçası sayılır. Hatta kullanıcının en çok muhatap olduğu parça Windows'dur. Windows her parçayı işletir. Windows'u üreten şirketin de haklarını korumak istemesi, aslında o kadar şaşırtıcı değildir. Coca-Cola'yı seven insanlar çoktur. Coca-Cola da içeceğin tarifini saklamaktadır. Ama Coca-Cola'ya tepki duymak pek kimsenin aklına gelmez. Görüldüğü gibi gizleme ve ürününü sahiplenme konusunda Microsoft ilk örnek değil.

Haklarını korumak konusunda farkındalığı yüksekti Bill Gates'in. Bunu ne etkilemiş olabilir. Bill Gates'in babası avukattı. Bitmedi. Annesi de bir iş insanıydı. Babasının kişisel haklar konusunda farkındalığını arttıracak yatkınlığı vardı. Annesinin disiplini ve hırsı iş insanı olmaya yetecek kadar var demektir. Anne babanın bu yatkınlıklarının çocuklarında da görülme olasılığı yüksekti. Dolayısıyla Bill Gates'in iş insanı olma yatkınlığı olacaktı annesinden dolayı. Nitekim hırslarının olduğu bilinir. Arkadaşı Paul Allen Microsoft'un ilk yıllarıyla ilgili bir anısını yıllar sonra paylaşmıştır: Bill Gates saatlerce uzun uzun kod yazıyordu, öyle ki bilgisayar başında uyuyakaldığı oluyordu. Haklarını anlama, koruyabilme konusunda hassasiyeti de babasından kaynaklanıyordur. Böylece geliştirdiği yazılımların üzerinde haklarını koruma konusunda daha hassas olacaktı. Yazılımların başına lisans sözleşmelerini koymayı ihmal etmeyecekti. Sonuçta ortaya haklarını iyi koruyabildiği, sahiplenebildiği popüler bir işletim sistemi çıkacaktı. :-)

Yeni Kişisel Asistanlar – Teknoloji

“Yazılımı bugün hâlâ Paul Allen'la Microsoft'u kurduğumuz zamanki kadar seviyorum. Ancak, o zamandan bu yana geçen on yıllarda çok fazla gelişme göstermiş olsa da, yazılım birçok açıdan hala oldukça aptaldır.
Bilgisayarda herhangi bir görevi gerçekleştirmek için cihazınıza hangi uygulamayı kullanacağınızı söylemeniz gerekir. Bir iş teklifi taslağı hazırlamak için Microsoft Word ve Google Dokümanlar'ı kullanabilirsiniz, ancak bunlar e-posta göndermenize, selfie paylaşmanıza, verileri analiz etmenize, parti planlamanıza veya sinema bileti satın almanıza yardımcı olamaz.”

“Önümüzdeki beş yıl içinde bu tamamen değişecek. Farklı görevler için farklı uygulamalar kullanmanıza gerek kalmayacak. Cihazınıza günlük dilde ne yapmak istediğinizi söylemeniz yeterlidir. Yazılım, onunla ne kadar bilgi paylaşmayı seçtiğinize bağlı olarak kişisel olarak yanıt verebilecektir çünkü yaşamınıza dair zengin bir anlayışa sahip olacaktır. Yakın gelecekte çevrimiçi olan herkes, günümüz teknolojisinin çok ötesinde yapay zekayla desteklenen bir kişisel asistana sahip olabilecek.”

“Doğal dile yanıt veren ve kullanıcının bilgisine dayalı olarak birçok farklı görevi yerine getirebilen bu tür yazılımlara temsilci denir. Yaklaşık 30 yıldır temsilciler hakkında düşünüyorum ve 1995 tarihli The Road Ahead adlı kitabımda onlar hakkında yazdım, ancak yapay zekadaki gelişmeler sayesinde ancak yakın zamanda uygulanabilir hale geldiler.”

(Not: Temsilci tanımı, işlerinizi bir ölçüde yapan kişisel asistanı çağrıştırmaktadır.)

“Temsilciler yalnızca herkesin bilgisayarlarla etkileşim kurma biçimini değiştirmeyecek. Ayrıca yazılım endüstrisini alt üst edecekler ve komut yazmaktan simgelere dokunmaya başladığımızdan bu yana bilişimde en büyük devrimi gerçekleştirecekler.”

“Temsilcilerin getireceği dramatik değişimi görmek için onları bugün mevcut olan yapay zeka araçlarıyla karşılaştıralım. Bunların çoğu botlardır. Bunlar tek bir uygulamayla sınırlıdır ve genellikle yalnızca belirli bir kelime yazdığınızda veya yardım istediğinizde devreye girerler. Çünkü onları bir defadan diğerine nasıl kullandığınızı hatırlamazlar, iyileşmezler veya tercihlerinizi öğrenmezler. Clippy bir temsilci değil, bir bottu.

Temsilciler daha akıllıdır. Proaktiftirler; siz istemeden önce önerilerde bulunabilirler. Uygulamalardaki görevleri yerine getirirler. Zamanla gelişirler çünkü faaliyetlerinizi hatırlarlar ve davranışlarınızdaki niyet ve kalıpları tanırlar. Bu bilgilere dayanarak, ihtiyacınız olduğunu düşündükleri şeyi sağlamayı teklif ediyorlar, ancak nihai kararları her zaman siz vereceksiniz.”

“Bir gezi planlamak istediğinizi düşünün. Bir seyahat botu bütçenize uygun otelleri belirleyecektir. Bir temsilci yılın hangi zamanında seyahat edeceğinizi bilecek ve her zaman yeni bir varış noktası deneyip denemediğiniz veya aynı yere tekrar tekrar dönmeyi isteyip istemediğiniz hakkındaki bilgisine dayanarak konumlar önerebilecektir. Sorulduğunda ilgi alanlarınıza ve macera eğiliminize göre yapılacak şeyler önerecek ve keyif alacağınız restoran türlerinde rezervasyon yaptıracaktır. Bugün bu tür son derece kişiselleştirilmiş bir planlama istiyorsanız, bir seyahat acentesine ödeme yapmanız ve onlara ne istediğinizi anlatmaya zaman ayırmanız gerekir.”

“Yapay zeka temsilcilerinin en heyecan verici etkisi, bugün çoğu insan için çok pahalı olan hizmetleri demokratikleştirme biçimidir. Özellikle dört alanda büyük etkileri olacak: Sağlık, eğitim, üretkenlik, eğlence ve alışveriş.”
(Yapay zeka asistan hizmetleri gerçek insanların hizmetlerinden çok daha ucuz olacaktır.)

“Gerçek değişim, temsilcilerin hastalara temel triyaj yapmalarına, sağlık sorunlarıyla nasıl başa çıkacakları konusunda tavsiye almalarına ve tedaviye ihtiyaç duyup duymadıklarına karar vermelerine yardımcı olduğunda gerçekleşecek. Bu temsilciler aynı zamanda sağlık çalışanlarının karar vermesine ve daha üretken olmasına da yardımcı olacak. (Glass Health gibi uygulamalar zaten hasta özetini analiz edebiliyor ve doktorun dikkate alması gereken teşhisleri önerebiliyor.) Hastalara ve sağlık çalışanlarına yardım etmek, pek çoğunun hiç doktora gidemediği fakir ülkelerdeki insanlar için özellikle faydalı olacak.”

“Bu klinisyen-acentelerin ortaya çıkması diğerlerinden daha yavaş olacaktır çünkü işleri doğru yapmak bir ölüm kalım meselesidir. İnsanların, mükemmel olmasalar ve hata yapacak olsalar bile, sağlık temsilcilerinin genel olarak faydalı olduğuna dair kanıtları görmeleri gerekecek. Elbette insanlar da hata yapar ve tıbbi bakıma erişememek de bir sorundur.”

“Akıl sağlığı konusunda iyi eğitimli yapay zeka temsilcileri, terapiyi çok daha uygun fiyatlı ve kolay ulaşılabilir hale getirecek. Wysa ve Youper buradaki ilk sohbet robotlarından ikisi. Ancak temsilciler çok daha derinlere inecek. Bir akıl sağlığı uzmanıyla yeterli bilgiyi paylaşmayı seçerseniz, o kişi yaşam geçmişinizi ve ilişkilerinizi anlayacaktır. İhtiyacınız olduğunda yanınızda olacak ve asla sabırsızlanmayacak. Hatta izniniz doğrultusunda akıllı saatiniz aracılığıyla terapiye verdiğiniz fiziksel tepkileri bile izleyebilir (örneğin, patronunuzla bir sorun hakkında konuşurken kalbinizin çarpmaya başlaması gibi) ve ne zaman bir insan terapiste başvurmanız gerektiğini önerebilir.”

“Şu anki son teknoloji, Khan Academy tarafından oluşturulan metin tabanlı bir bot olan Khanmigo'dur. Öğrencilere matematik, fen bilimleri ve beşeri bilimler konularında ders verebilir; örneğin ikinci dereceden denklem formülünü açıklayabilir ve üzerinde pratik yapılabilecek matematik problemleri oluşturabilir. Ayrıca öğretmenlerin ders planı yazma gibi konularda da yardımcı olabilir. Uzun zamandır Sal Khan'ın çalışmalarının hayranıyım ve destekçisiyim ve yakın zamanda eğitim ve yapay zeka hakkında konuşması için onu podcast'ime aldım.”

“Ancak metin tabanlı botlar yalnızca ilk dalga; Temsilciler çok daha fazla öğrenme fırsatının önünü açacak.
Örneğin, çok az aile, sınıf çalışmalarına ek olarak bir öğrenciyle birebir çalışan bir öğretmene para ödeyebilir. Temsilciler bir öğretmeni etkili kılan şeyin ne olduğunu öğrenebilirlerse, isteyen herkes için bu ek talimatın kilidini açacaklar. Bir özel ders veren temsilci, bir çocuğun Minecraft ve Taylor Swift'i sevdiğini bilirse, onlara şekillerin hacmini ve alanını hesaplamayı öğretmek için Minecraft'ı ve onlara hikaye anlatımı ve kafiye şemalarını öğretmek için Taylor'ın şarkı sözlerini kullanacaktır. Deneyim, örneğin grafikler ve ses açısından çok daha zengin ve günümüzün metin tabanlı eğitmenlerinden çok daha kişiselleştirilmiş olacak.”

“Bu alanda zaten çok fazla rekabet var. Microsoft, Copilot'u Word, Excel, Outlook ve diğer hizmetlerin bir parçası haline getiriyor. Google, Bard'lı Asistan ve üretkenlik araçlarıyla benzer şeyler yapıyor. Bu yardımcı pilotlar, yazılı bir belgeyi slayt gösterisine dönüştürmek, doğal dili kullanarak bir elektronik tabloyla ilgili soruları yanıtlamak ve her kişinin bakış açısını temsil ederken e-posta dizilerini özetlemek gibi pek çok şey yapabilir.”
(Bard, Bing gibi Geniş Dil Modelleri bizi anlamaya başladıklarında, kişisel asistanların önünü açacak en büyük etkenlerden biri oldu.)

“Temsilciler daha da fazlasını yapacak. Böyle birine sahip olmak, çeşitli görevlerde size yardımcı olmaya ve isterseniz bunları bağımsız olarak yapmaya kendini adamış bir kişiye sahip olmak gibi olacaktır. Bir iş fikriniz varsa, bir temsilci bir iş planı yazmanıza, bunun için bir sunum hazırlamanıza ve hatta ürününüzün neye benzeyebileceğine dair görseller oluşturmanıza yardımcı olacaktır. Şirketler, çalışanlarının doğrudan danışması ve her toplantının bir parçası olması ve böylece soruları yanıtlayabilmesi için temsilciler sunabilecek.”

“Yapay zeka şimdiden yeni bir TV seçmenize ve filmler, kitaplar, programlar ve podcast'ler önermenize yardımcı olabilir. Benzer şekilde , yatırım yaptığım bir şirket yakın zamanda Pix'i piyasaya sürdü; bu size sorular sormanıza olanak tanıyor ("Hangi Robert Redford filmlerini severim ve bunları nerede izleyebilirim?") ve ardından önceden beğendiğiniz şeylere göre önerilerde bulunur. Spotify, yalnızca tercihlerinize göre şarkı çalmakla kalmayıp aynı zamanda sizinle konuşan ve hatta sizi isminizle çağırabilen, yapay zeka destekli bir DJ'e sahiptir.”

“Temsilciler yalnızca tavsiyelerde bulunmayacak; bunlara göre hareket etmenize yardımcı olacaklar. Bir kamera satın almak istiyorsanız temsilcinizin sizin için tüm yorumları okumasını, özetlemesini, tavsiyede bulunmasını ve karar verdikten sonra sipariş vermesini sağlayabilirsiniz. Temsilcinize Star Wars'u izlemek istediğinizi söylerseniz , doğru yayın hizmetine abone olup olmadığınızı bilecek ve abone değilseniz size kaydolma teklifinde bulunacaktır. Ve ne ruh halinde olduğunuzu bilmiyorsanız, özelleştirilmiş önerilerde bulunacak ve ardından seçtiğiniz filmi veya şovu nasıl oynatacağınızı çözecektir.”

“Android, iOS ve Windows'un tümü platformlardır. Temsilciler bir sonraki platform olacak.
Yeni bir uygulama veya hizmet oluşturmak için nasıl kod yazacağınızı veya grafik tasarım yapacağınızı bilmenize gerek kalmayacak. Temsilcinize ne istediğinizi söyleyeceksiniz. Kodu yazabilecek, uygulamanın görünüşünü ve tarzını tasarlayabilecek, bir logo oluşturabilecek ve uygulamayı çevrimiçi bir mağazada yayınlayabilecek. OpenAI'nin bu haftaki GPT lansmanı, geliştirici olmayanların kendi asistanlarını kolayca oluşturup paylaşabilecekleri geleceğe bir bakış sunuyor.”
(Eskiden komut yazmak vardı. Sonra simgelere tıklama oldu. Bir süre sonra da sadece konuşmak işleri yaptırılabilecek.)

“Temsilciler yazılımı nasıl kullandığımızı ve nasıl yazıldığını etkileyecektir. Bilgi bulma ve sizin için özetleme konusunda daha iyi olacakları için arama sitelerinin yerini alacaklar. Sizin için en iyi fiyatı bulacakları ve sadece birkaç satıcıyla sınırlı olmayacakları için birçok e-ticaret sitesinin yerini alacaklar. Kelime işlemcilerin, elektronik tabloların ve diğer üretkenlik uygulamalarının yerini alacaklar. Bugün ayrı olan işletmeler (arama reklamcılığı, reklamcılıkla birlikte sosyal ağ oluşturma, alışveriş, üretkenlik yazılımı) tek bir işletme haline gelecektir.”
(Temsilciler bizim yerimize arama motorlarında kelime arayacaklar, daha doğrusu aramak istediğimiz şeyin ne olduğunu anlayıp kendisi arayacak ve bize bir yanıt oluşturacak. Alışveriş sitelerinde bizim yerimize ürün arayacaklar, kullanıcı yorumlarını gözden geçirecekler. Biz artık bu aramaları yapmayacağımız için o endüstriler de çok değişecek.)

“Her ne kadar bazı temsilcilerin kullanımı ücretsiz olsa da (ve reklamlarla destekleniyorsa da), çoğu için ödeme yapacağınızı düşünüyorum; bu da şirketlerin, temsilcilerin bir reklamverenin değil sizin adınıza çalışmasını sağlama konusunda bir teşvike sahip olacağı anlamına geliyor. Sadece bu yıl yapay zeka üzerinde çalışmaya başlayan şirketlerin sayısı bir gösterge ise, olağanüstü miktarda rekabet olacak ve bu da acenteleri çok ucuz hale getirecek.”
(İnsanların bir kısmı bu temsilcilerle ilk tanıştıklarında, gerçekten işlerine yarayacağından emin olamayacaktır. Sadece denemek isteyeceklerdir. Bunun için de bir ücret ödemeye isteksiz olacaklardır. İşlerinin halledilmesi karşılığında reklam görmeye çok canları sıkılmayacak gibi görünüyor. Hatta bu reklamların, temsilciyle paylaştıkları kişisel bilgiler doğrultusunda seçildiğinin farkında olan insanlar az olacaktır. Bill Gates, önceki paragraflarda vurguladığı gibi, bu temsilci hizmetlerinin fakir insanların bile danışmanlık, öğretmenlik, doktorluk hizmetlerine ulaşmasını kolaylaştıracağını umuyor. Reklam gösterme karşılığını bu hizmetleri bedava yapacak seçenekler de oluşacak gibi görünüyor. Sonuçta, bu temsilci hizmetlerini de arama motoru hizmetleri gibi bedava almaya alışan insanlar olacaktır.)

“Henüz kimse bir temsilcinin veri yapısının nasıl görüneceğini çözemedi. Kişisel temsilciler oluşturmak için ilgi alanlarınızın ve ilişkilerinizin tüm nüanslarını yakalayabilen ve gizliliğinizi korurken bilgileri hızlı bir şekilde geri çağırabilen yeni bir veritabanı türüne ihtiyacımız var. Makine öğrenimi modelleri tarafından oluşturulan verileri depolamak için daha iyi olabilecek vektör veritabanları gibi bilgileri depolamanın yeni yollarını zaten görüyoruz.”

“Temsilcinizle nasıl etkileşim kuracaksınız? Şirketler uygulamalar, gözlükler, kolye uçları, iğneler ve hatta hologramlar dahil olmak üzere çeşitli seçenekleri araştırıyor. Bunların hepsi olasılık ama insan-acente etkileşimindeki ilk büyük atılımın kulaklıklar olacağını düşünüyorum. Temsilcinizin sizinle iletişime geçmesi gerekiyorsa sizinle konuşacak veya telefonunuzda görünecektir. ("Uçuşunuz rötar yaptı. Beklemek ister misiniz, yoksa yeniden rezervasyon yapmanıza yardımcı olabilir miyim?") İsterseniz kulağınıza gelen sesi izleyecek ve arka plandaki gürültüyü engelleyerek, duyulması zor konuşmaları güçlendirerek sesi güçlendirecektir veya ağır bir aksanla konuşan birinin anlaşılmasını kolaylaştıracaktır.”

“Temsilcilerin herkes için uygun fiyatlı olabilmesi için maliyetin düşmesi gerekiyor. Temsilciyi size doğru cevabı verecek şekilde yönlendirmenin daha kolay olması gerekiyor. Özellikle sağlık gibi doğruluğun son derece önemli olduğu alanlarda halüsinasyonları önlememiz ve temsilcilerin önyargıları nedeniyle insanlara zarar vermemesini sağlamamız gerekiyor.”

“Peki temsilcinizle paylaştığınız verilerin sahibi kimdir ve bunların uygun şekilde kullanıldığından nasıl emin olursunuz? Kimse terapist temsilcisine söylediği bir şeyle ilgili reklamlar almaya başlamak istemez. Kolluk kuvvetleri temsilcinizi size karşı delil olarak kullanabilir mi? Temsilciniz size veya bir başkasına zarar verebilecek bir şeyi yapmayı ne zaman reddedecek? Temsilcilerde yerleşik olan değerleri kim seçiyor?
Ayrıca temsilcinizin ne kadar bilgi paylaşması gerektiği sorusu da var. Diyelim ki bir arkadaşınızı görmek istiyorsunuz: Temsilciniz onunkiyle konuşuyorsa, "Ah, Salı günü başka arkadaşlarıyla görüşüyor ve sizi dahil etmek istemiyor" demesini istemezsiniz. Temsilciniz iş için e-posta yazmanıza yardımcı oluyorsa, sizin hakkınızdaki kişisel bilgileri veya önceki işinize ait özel verileri kullanmaması gerektiğini bilmelidir.”

“Uzak gelecekte temsilciler, insanları amaç konusunda derin sorularla yüzleşmeye bile zorlayabilir. Temsilcilerin o kadar iyi hale geldiğini ve herkesin neredeyse aynı kadar çalışmadan yüksek bir yaşam kalitesine sahip olabileceğini hayal edin. Böyle bir gelecekte insanlar zamanlarını ne yapacaklardı? Bir temsilci tüm cevaplara sahipken hâlâ eğitim almak isteyen var mı? Çoğu insanın elinde çok fazla boş zaman varken güvenli ve gelişen bir topluma sahip olabilir misiniz?
Ama bu noktadan çok uzaktayız. Bu arada temsilciler geliyor. Önümüzdeki birkaç yıl içinde, çevrimiçi ve çevrimdışı yaşamlarımızı tamamen değiştirecekler.”

Alıntılar: Yapay zeka, bilgisayarları kullanma şeklinizi tamamen değiştirmek üzere – Bill Gates

Android vs Windows - Teknoloji

Telefonlar vaz geçilmez olmuştur. İnsanlar çoğu işini telefondan hallediyor. Mağazaları geziyor, bankasına bağlanıyor, yemek sipariş ediyor, oyun oynuyor. İnsanlar telefonda Android arayüzüyle karşılaşıyorlar. Tableti olan kişiler de genelde Android arayüzüyle karşılaşıyor. Hatta insanlar televizyon alırken Android olmasına dikkat ediyorlar. Ama kimsenin aklına Windows Televizyon gelmez!

İnsanlar farklı aygıtlarda Android'le karşılaşıyorlar. Bunun bir nedeni üreticilerin cihazlarına Android yüklemesinin daha kolay olmasıdır. Sonuçta Android ücretsizdir ve açık kaynak kodludur. Yine de, üreticiler Google'dan bazı sertifikalar ve belgeler almak durumunda kalır. Android'in popülerliği Windows'u geçmiş görünüyor. İnsanlar eskiden Windows kullanmaya alışırlardı, şimdi daha fazla sayıda insan Android kullanmaya alışıyor. Linux da açık kaynak kodlu bir işletim sistemiydi, ama hiç bir zaman Android kadar popülerleşemedi. Herkesin bir bilgisayarı yok ama mutlaka bir telefonu vardır. Günümüzde her işini bilgisayarda -yani Windows'ta- yapan insanlar azınlıkta kalmıştır.

Oyun uygulamalarının çeşitliliği hızla artmaktadır. İnsanlar telefonlarından, televizyonlarından o oyunlarla meşgul olmaktadır. Android'de çalışan oyunlar genelde ücretsizdir ve Windows'taki oyunlara göre daha erişilebilirdir. Android oyunlarının indirme sayısı, Windows oyunlarının indirme sayısını geçti. Bu, Android'in daha geniş bir kullanıcı kitlesine sahip olması -çünkü daha fazla cihazda yüklüdür- ve mobil oyunların popülaritesinin artması ile açıklanabilir. Aslında durum sadece oyunlarla sınırlı değil. Android'deki her türlü uygulamanın sayısı da Windows'taki uygulamaların sayısına yetişmiş.

Eskiden uygulama denince akla doğal olarak bilgisayar -yani Windows- uygulaması gelirdi. İnternette uygulama aranırken zaten Windows'ta çalışacağı kabul edilerek aranırdı. Şimdi bazı amaçlar için Windows uygulamasının bulunamadığı bile oluyor! Oysa, o amaç için uygulama Android uygulamaları arasında bulunabiliyor. Şu ilginç bir örnek olacaktır: IPTV Oynatıcı uygulamalarının çeşitliliği epey fazladır. Ama bir tanesi bile Windows'da çalışmamaktadır. Hepsi Android uygulamasıdır. Yani artık daha çok programcı Windows yerine Android uygulamalarına odaklanmış görünüyor. Belki de artık uygulama denince ilk akla gelen Android uygulamalarıdır, eskisi gibi Windows uygulamaları değil. Android uygulamalarının popülerliği Windows uygulamalarını geçmiş.

Şöyle enteresan bir durum var: Android oyunları insanların hoşuna gitmektedir. Bazı kullanıcılar bilgisayarında bile bu oyunları oynamak istemektedirler. Bu nasıl mümkün olacak. Android Öykünücü (Emülatör) uygulamalar geliştirilmiştir. Kullanıcı Windows'a bu uygulamayı kuruyor. Mesele çözülüyor. Bu Android Öykünücünün üzerinde istedikleri Android oyununu oynayabiliyor. Mesela BlueStacks en bilinen Android Öykünücülerinden biridir. Elbette Android Öykünücü üzerinde sadece oyunlar değil, kullanıcının işine yarayacak her türlü Android uygulaması çalıştırılabilir. Kullanıcılar, Android'deki uygulama çeşitliliğine erişebiliyorlar. Ama genelde oyun çalıştırmak için kullanıyorlar. Elbette Windows'da Android Öykünücülerinin çalışmasını yasaklamıyor Microsoft. Çünkü Android'in yaygınlaşmasını engellemeye çalışmak gibi bir niyeti görünmüyor. Bu arada Google da Android'de varsayılan arama motoru olduğundan arama motorluğu konusunda antitröst davasına konu olmuştur.

Windows'un varlığı Android'in yayılmasına engel olmadı. Android uygulamaları daha bilinir oldu. Geçmişte Microsoft'un ürünleri yaygındı. Şimdi Google'in ürünleri yaygın. Ama hep böyle kalmayabilir. Gelecekte beklenmedik başka ürünler ortaya çıkabilir! Bu ürünler işleri daha kolaylaştırabilir. Böylece bu ürünleri icat eden, geliştiren şirketler yeni popülerliği elde edebilir. Muhtemelen bu yeniliklerden biri, herkesin yapay zeka destekli kişisel asistana kovuşması olacaktır!

Makinelerin Kaçınılmaz Yükselişi - Sahne

Gilfoyle:
Dick, ben ciddi olarak düşündüm.
Ve Edlav'ın Yapay Zekasını sistemimize sokmana yardım edeceğim.
Richard:
Harika. Yani robot isyanına karşı korkunu atlattın mı artık?
Gilfoyle:
Aslında şey, tam aksine...
Her zamankinden çok korkuyorum. Bu yüzden yardım etmek istiyorum.
Roko'nun Basilisk diye bir düşünce deneyinden haberin var mı acaba!
Richard:
Hayır. Olmasını da istemem.
Gilfoyle:
Çok güçlü bir Yapay Zekanın ortaya çıkması eğer kaçınılmaz durumdaysa,
gücü ellerine aldıkları zaman Dijital Amirlerimiz oraya ulaşmalarına yardım etmeyenleri cezalandıracak! :-)
Bu yüzden yardım eden bir aptal olmayı tercih ediyorum. :-)
Senin gibi yani.
Richard:
Tamam. Bak Gilfoyle, ee, günümü daha kötü yapabilecek olan tek şey makinelerin kaçınılmaz yükselişini anlatan bir mühendisi dinlemek! Yani üzgünüm. :-)
Şimdi yardım mı edeceksin, benim için başlatmayı kontrol et.
Gilfoyle:
Anlaşıldı. Elektronik postaları onayına ihtiyacım olacak.
Ki müstakbel Amirlerimiz katkıda bulunduğumu bilsin! :-)
Bütün verileri ele geçirdikleri zaman tabii.
Richard:
Evet, ben bildiririm, evet.

Üretimde Oluşacak Bolluk – Teknoloji

Robotların gelişiminden korkan insanlar vardır. “Gelecekte isyan çıkarırlar. Yönetimi ele geçirirler.” şeklinde düşünürler. Peki makinelerin yükselişinin insanlığa gerçekten olumsuz etkisi mi olacaktır. Yoksa beklenmedik katkıları mı olacaktır!

“Yapay zekâ ve diğer teknolojiler dördüncü sanayi devrimini gerçekleştirirken temiz enerji devrimi de gerçekleşmek üzere. Bu, iklim değişikliği krizine çözüm getirirken, diğer yandan enerji maliyetlerini de ciddi ölçüde düşürecek. Güneş, rüzgâr ve pil teknolojilerinde sağlanan ilerlemelerle 2041 yılına kadar dünyanın enerji altyapısını tekrar inşa edecek duruma geliyoruz.
Enerji maliyetleri düşünce su, hammadde, üretim, bilgi işlem, lojistik ve büyük enerji girdisiyle üretilen her şeyin maliyeti de azalacaktır. Aynı zamanda üretimde arzı sınırlı veya zararlı maddeler (petrol, mineraller ve bazı kimyasallar) yerine doğada bolca bulunan düşük maliyetli yapıtaşları (foton, moleküller, silikon) kullanılacak.”

“Halen Peter Diamandis’in “maddesizleşme” olarak adlandırdığı bir dönemde yaşıyoruz: pek çok fiziksel ürünün işini cep telefonları gibi yazılım ve platform ürünleri gördükçe bu fiziksel ürünler demode oluyor, tarihe karışıyor. En yakın örnekler, radyo, fotoğraf makinesi, harita ve bağımsız GPS sistemleri, kayıt cihazları ve ansiklopediler olarak sayılabilir. Maddesizleşme hızı arttıkça eskiden pahalı olan ürünler neredeyse bedava hale gelir.”
(Maddesizleşmeye bir örnek de şudur: Kitapların üretimi gittikçe ucuzlayacaktır. Çünkü kağıt yerine elektronik kitapları tercih edenler yavaş yavaş artacaktır.)

“Dördüncü Bölümde “Temassız Aşk” adlı hikâyede sentetik biyolojinin ilaç keşfi ve gen tedavisi (CRISPR) alanındaki gücünden bahsetmiştik ve bunun sağlık hizmetlerinin maliyetini düşüreceğini, tedavi etkinliğini artıracağını ve insanların yaşam süresini uzatacağını ileri sürmüştük.”

“Sentetik biyoloji gıda sektöründe devrim yaratabilir. Et, hayvan kaynaklı başlangıç hücreleri kullanılarak laboratuvarda aynı protein ve yağ profilini ve tadı içerecek şekilde üretilebilir. Bu dönüştürücü teknoloji hayvanlara ve gezegene zarar vermeden “gerçek” et üretilmesini sağlayacaktır. Gelecekte gıdalar geçmişte tattıklarımızla sınırlı olmayacak. Moleküler düzeyde çalışan bilim insanları, mevcut gıdaları bire bir taklit eden gıdaları üretirken aynı zamanda tamamen yeni gıda ürünleri de yaratacaklar. Bu yeni formüller veri tabanlarına yüklenerek gıda maddeleri artık yazılım veya emtia haline gelen donanım gibi çok düşük maliyetli olarak büyük miktarlarda üretilebilecektir.
Çoğu sebze ve meyve, aslında gerçek otomasyonla teçhiz edilmiş fabrikalar olan dikey çiftliklerde üretilecek ve ölçek ekonomisine ulaşılması sayesinde maliyetler de düşecektir. Sonunda bu çiftliklerin ana maliyet unsuru elektrik, su ve gübreden ibaret olacaktır. Yukarıda bahsettiğimiz gibi, elektrik ve su neredeyse bedava olacak. Sentetik biyoloji, bitkilerin ihtiyaç duyduğu nitrojenin bakteriler tarafından üretilmesini sağlayabilir ve böylece zehirli kimyasal gübre kullanımına son verilir.
Sentetik biyoloji aynı zamanda lastik, kozmetik, koku, moda, kumaş, plastik ve “yeşil” kimyasallar yaratabilir. Plastikleri eritebilir, çevreyi kirleticilerden temizleyebilir. Sentetik biyoloji pek çok sektörü daha sürdürülebilir hale getirerek dönüştürecek, toplam maliyetleri de ciddi ölçüde azaltacaktır.”

“Önceki bölümlerde anlattığımız gibi, robotlarla yapay zekâ çoğu ürünün üretimini, dağıtımını, tasarımını ve pazarlamasını devralacak. Otonom araçlar bizi istediğimiz yere çok ucuza götürecek ve bizler de otomobil almak zorunda kalmayarak tasarruf etmiş olacağız (“Kutsal Sürücü”). Yapay zekâ hizmet robotları ev işlerini en iyi yardımcıdan daha iyi yapacak (“Temassız Aşk”). Yapay zekâ beyaz yakalı ve mavi yakalı bütün rutin iş ve görevleri devralacak (“İş Kurtarıcı”). Yapay zekâ 7/24 sürekli çalışır, şikâyet etmez ve kendisine herhangi bir ücret ödenmez. Yapay zekâ böylece ürün fiyatlarını hammadde ve malzeme maliyetinin biraz üzerine kadar indirebilecektir.”

“Robotlar kendi kendilerini üretebilecek, tamir edebilecek, hatta bir ölçüde tasarlayabilecek. 3D baskı makineleri, Star Trek’teki çoğaltıcıya giderek daha çok benzeyecek ve takma diş ve protez gibi özel veya sofistike ürünleri minimum maliyetle üretebilecek.”

“Evler ve apartmanlar yapay zekâ tarafından tasarlanacak ve robotlar tarafından prefabrike modüllerin Lego parçaları gibi bir araya getirilmesiyle inşa edilecek, böylece inşaat maliyetleri ciddi ölçüde düşecek. Robo-otobüs, robo-taksi ve robo-mobilet gibi otonom toplu taşıma araçları bizi ihtiyaç duyduğumuz anda gelip alacak ve istediğimiz yere götürecek. Böylece durakta beklememiz gerekmeyecek.”

“Eğer bolluk konusunda şüpheciyseniz, bunun günümüzde bile ekonominin bazı kısımlarında gerçekleştiğini görebilirsiniz. Bugün ayda yaklaşık yirmi dolar ödeyerek her an istediğimiz cihazdan istediğimiz kadar müzik dinleyebiliyor, film seyredebiliyoruz. Zengin bir elektronik ve sesli kitap koleksiyonundan düşük bir maliyetle yararlanabiliyoruz. Haberleri bedava okuyabiliyor ve seyredebiliyoruz. Hisse senedi alım satım komisyonu neredeyse sıfır. Bir zamanlar yapay olarak kıt ve pahalı hale getirilen değerli bilgilere çevrimiçi olarak erişebiliyoruz.”

“Peki, gıda ve ev gibi “gerçek” şeyler için ne diyebiliriz? 2020 yılında ABD’de 218 milyar dolar değerinde gıda maddesi çöpe atıldı. Oysa ABD’de açlığı önlemenin maliyeti yılda 25 milyar dolar olarak hesaplanmıştı. ABD’de evsizlerin sayısının beş katı kadar oturulmayan boş ev var. Bu bakımdan ABD’de 2021 yılı itibariyle gıda ve barınma açısından bolluğa teorik olarak erişmiş durumdayız. Bu kazanımları ve dengesizliği beş yüz yıl önceki insanlara anlatmaya çalıştığınızı düşünün. William Gibson’un dediği gibi, “Gelecek geldi bile; yalnız henüz pek eşit dağıtılmış değil”.”

“Bolluk konusunda Star Trek muhteşem bir vizyon ortaya koyar. Manu Saadia, Trekonomics adlı kitabında Star Trek ekonomi modelini tarif ediyor. Bu model en iyi Kaptan Picard’ın, “İnsanlar artık bir şeyleri biriktirme takıntısından kurtuldular. Açlığı, yokluğu ve mal mülke duyulan ihtiyacı ortadan kaldırdık” sözünde özetlenir. Star Trek: The Next Generation filmi ise yirmi dördüncü yüzyılda geçer. Burada çoğaltıcı sayesinde her şey üretilebiliyor ve çalışmaya ve ticarete gerek kalmıyor. Bu ihtiyaçlar ortadan kalktığı için para ve işgücü de gereksiz hale geliyor. Çalışma tercihe bağlı ve gönüllü oluyor; insanlar Maslow hiyerarşisinin basamaklarında yükseldikçe ve kendi potansiyellerine erişmek için yaşadıkça sosyal statü ve saygınlık yeni para birimi haline geliyor. Yeni dünyalar keşfederek ve bilgi birikimine katkıda bulunarak potansiyellerini gerçekleştiren Enterprise mürettebatı bu insanlardandır.
Bence Trekonomics kitabında bahsedilen ekonomik düzene benzer bir yapı çok uzun vadede gerçekleşebilir. Bunun için yeni bir toplumsal sözleşme ve iş, para, gaye, şirketlerin ve kurumların rolü gibi kavramların yeniden tanımlanması gerekecektir. Bu yeni sistem, Adam Smith’in teorisinde belirtilen dengeyi tutturacak şekilde tasarlanmalıdır: Eğer insanlar kendi çıkarlarının peşinde koşarlarsa erdemli bir döngü kurulacak ve herkes daha iyi duruma gelecektir.
Star Trek, erişilmesi üç yüz yıl süren muhteşem bir hedefi ortaya koyuyor ama buraya nasıl ulaşıldığını anlatmıyor. “Bolluk Hayali” adlı hikâye ise böyle bir evrim için makul bir yol çiziyor ve merkezine de para kavramını oturtuyor.”

“Yuval Noah Harari, Yirmi Birinci Yüzyıl için 21 Ders adlı kitabında şöyle diyor: “İnsan toplumu binlerce yıldan beri birbirimize anlattığımız ‘hikâyeler’ üzerine kuruludur. Bizler pek çok yabancıyla işbirliği yapabilen tek memeli türüz çünkü sadece biz kurgu hikâyeler yaratabilir, bunu etrafa yayabilir ve milyonlarca kişinin bunlara inanmasını sağlayabiliriz.” Profesör Harari devam ediyor: “Para, insanlar tarafından keşfedilip anlatılan en başarılı hikâyedir çünkü bu herkesin inandığı tek hikâyedir.” Para, insan toplumunun M.Ö. 5000 yılından beri önemli bir unsurudur. Her şey bedava hale geldiği için para ortadan kalkarsa, toplumun pek çok temel dayanağı onunla birlikte çökecektir.
Para değer koruyucu, hesap birimi ve alışveriş aracıdır. Bundan daha da önemlisi, yüzyıllardan beri bize güvenliğimiz ve bekamız için para biriktirmenin gerekli olduğu öğretildi. Para, bize saygınlık kadar kibir ve gösteriş getiren bir statü sembolü haline geldi. Para kazanma arzumuz genellikle tatmin edilemez ve açgözlülüğe dönüşür ama aynı zamanda bize bir gaye duygusu verir. Diğer bir deyişle, para Maslow hiyerarşisinin kritik bir unsurudur ve binlerce yıldır anlatılan hikâye sonucunda duygusal etkisi de içimize derinlemesine işlemiştir. Para bir gecede ortadan kaldırılacak bir şey değildir; adım adım ilerleyen çok uzun vadeli bir planlama gereklidir.”

“Bolluk durumuna doğru giden dünyamızda herkesin “gereksizler sınıfı”na katılacağını söyleyemeyeceğimiz gibi herkesin potansiyeline erişmeye çalışacağını da iddia edemeyiz. Ekonomik modeller kıtlık ve para kavramlarının ötesine geçtikçe insanların sevgi, aidiyet, itibar ve potansiyeline ulaşma gibi ihtiyaçlarını karşılayacak şekilde yeniden yaratılmalıdır. Abraham Maslow şöyle demişti: “Kişinin tek başarısızlığı, potansiyeline ulaşamamasıdır.” Gelecekteki ekonomik modelimizin kapsayıcı ve ilham verici olmasını ve böylece mümkün olduğunca çok sayıda insanı Maslow hiyerarşisinde üst basamaklara taşımasını umuyoruz.”

“Birincisi, bolluğa ulaşmak finansal düzenin toptan yenilenmesini gerektiriyor. Ülkelerin merkez bankaları ve borsaları gibi tüm finansal kurumlarının yeniden yaratılması veya değiştirilmesi gerekir. Kıtlığın ortadan kalkması, fiyatların düşmesine, piyasaların çökmesine neden olarak deflasyonist bir ortam yaratır. Yirmi birinci yüzyılda yaşadığımız iki büyük finansal krizin de ortaya koyduğu gibi finansal sistemimiz oldukça kırılgan. Felaket getiren bir finansal krizi önlemek için fiyatların düşmesinin yaratacağı deflasyonu idare etmek, bedava mal ve hizmetleri dağıtmak ve mevcut ekonomik modelden farklı bir modele geçmek gibi yapılması gerekenlerin boyutu ve derinliği muazzamdır.
İkinci sistemik problem şirketlerin kıtlığın bittiğini kabul etmemeleridir. Geçmişte üretim maliyetleri düştüğünde dev şirketler hemen ürün fiyatlarını düşürmezler ve yapay bir kıtlık yaratarak kârlarını artırmaya çalışırlardı. Bu, yüzyıllardan beri böyle süregelmiştir. Zengin elmas yataklarının keşfi fiyatları düşürmedi; tersine De Beers tekeli her yıl sınırlı miktarda üretim yaparak yapay bir kıtlık yarattı ve elmasın aşkı temsil ettiği fikriyle beyinlerimizi yıkadı. Moda sektörü eski tasarımların demode, hatta utanç verici olduğuna inanmamızı ister ki biz de giyebileceğimizden çok daha fazla kıyafet satın alalım. Moda şirketleri ellerinde kalan stokları da yok ederler. Sıradan bir Amerikalı 2017 yılında altmış sekiz parça kıyafet satın almış ve aynı yıl Burberry de 40 milyon dolarlık malını yok etmiş. Microsoft’un Windows programının aynı sürüm içindeki kopyaları üretmesinin maliyeti sıfır olduğu halde bu işletim sisteminin farklı edisyonları 139 dolarla 309 dolar arasında satılıyor. 139 dolarlık versiyon ile 309 dolarlık versiyon arasında pek fark yok ama bu şekilde 309 dolarlık ürün için yapay kıtlık yaratılıyor.”
(De Beers, 20. yüzyılın başlarından itibaren elmas ticaretinde hakimiyet kurmuş bir şirkettir. Ancak, son yıllarda sentetik elmasların üretimi ve satışı arttıkça, De Beers'in elmas pazarındaki hakimiyeti azalmıştır. Laboratuvarda üretilen elmasın yüksek kalite ve düşük maliyetiyle yarışamayan De Beers, elmas fiyatlarını %40'ın üzerinde düşürmek zorunda kalmıştır.)
(Windows Home, ev kullanıcıları veya oyun tutkunları için tasarlanmıştır ve 109 Dolar’dır. Diğer yandan, Windows Pro for Workstations sürümü, daha hızlı ve daha güçlü bir işletim sistemi gerektiren işletmeler veya kuruluşlar için tasarlanmıştır ve 309 Dolar’dır. Bu sürüm, daha hızlı dosya paylaşımı, daha büyük bellek kapasitesi ve daha yüksek işlemci sayısı gibi özellikler sunar.)

“Son olarak, bolluk durumuna geçiş, başarılı bir toplumsal revizyonu gerektiriyor. Bu kitapta bahsedilen tüm değişiklikler daha önce yaşanmamış düzeyde yıkıma neden olacak: yapay zekâ yüzünden işini kaybeden işçilerin mutsuzluğu, bolluk çağına geçişi yönetmeye çalışan hükümetlerin durumu, varlıklarının eridiğine şahit olan zenginlerin hali ve mallar artık kıt olmadığı halde fiyatları düşürmeye yanaşmayan şirketler. Eğer bu sarsıntılar sosyal rahatsızlık ve karmaşa, sınıflar arası kutuplaşma ve hatta devrimlere neden olursa, gelecek için tahmin yapmak iyice güçleşir.”

“Bu durumda pes mi etmeliyiz?
Ben kesinlikle hayır diyorum! Bolluk çağına erişme fırsatı insanlığı ciddi bir sınava sokuyor: Sihirli gibi görünen teknolojilerin birleşmesiyle hemen her şeyi neredeyse bedavaya üretebileceksek, o zaman paramızı harcayacak bir şey olmayacağına göre servet biriktirmekte ısrarcı olmanın anlamı ne? Herkes için yeterli kaynaklar mevcut olduğu halde fakirliği niçin görmezden geliyoruz? Bu soruların cevapları açık. İnsanın açgözlülüğüne değil, insanın ihtiyaçlarına hizmet eden bir ekonomik model geliştirmeliyiz. Çok büyük zorluklar ve şanssızlıklar söz konusu ama aynı zamanda benzeri görülmemiş ödüller de var. İnsanlığın gelişim potansiyeli hiç bu kadar yüksek olmamıştı ama başarısızlığın bedeli de hiç bu kadar ağır olmamıştı.”
(Gelecekte çok daha fazla ürünü robotlar ve 3 boyutlu yazıcılar üretecektir. Dolayısıyla ürünlerin fiyatları ucuzlayacaktır. Fakirler daha fazla ürüne erişebilecektir. Daha kaliteli bir hayat süreceklerdir. Temel ihtiyaçları karşılamak sorun olmayacaktır. Ama gelecekte yeni pahalı ürünler piyasaya çıkmaya devam edecektir. Mesela uzaya çıkma hizmetleri verilmeye başlanabilir. Mars'ta oteller kurulmaya başlanabilir. Zenginler uzaya turistik gezi yapmak isteyebilir. Geçmişte nasıl Amerika'ya yerleşen insanlar olduysa, gelecekte Mars'a yerleşmeye başlayan insanlar olabilir. Orada teknoloji sayesinde yaşanabilir konforlu ortamlar kurulmaya başlanabilir. Orta sınıfın oraları görmek gibi hayalleri olmayacaktır. Ama zenginlerin ellerindeki parayla oraları da görme imkanları olacaktır. Yani para biriktirmek anlamını kaybetmeyecektir.)

Alıntılar: Yapay Zeka 2041 - Geleceğimiz İçin On Vizyon / Kai-Fu Lee

Otonom Araçlar - Teknoloji

(Yazıda geçen “Seviye 5” nitelemesi, insan müdahalesi gerekmeden tamamen kendi kendine giden otonom araçları tanımlamaktadır.)

“Seviye 5’in önündeki en büyük engel, yapay zekânın çeşitli senaryolarda “gerçek sürücülük” örnekleri üzerinden muazzam bir veri birikimiyle eğitilmesi ihtiyacıdır. Buna karşılık, bu türden senaryoların sayısı ve bunlardaki değişkenlik çok yüksektir. Günümüzde, yollarda her yönde her türlü hava şartında hareket eden tüm cisimlerle ilgili bütün olasılıkları toparlamanın fizibl bir yolu yoktur.
Bu tür “uzun kuyruk” senaryolarını ele almanın bazı yöntemleri vardır. Yolda yavaş hareket eden yaşlılar, köpek yürütücüleri, yola fırlayan çocuklar gibi hayal edilebilecek her şeyi sanal olarak verilere ekleyerek artan ölçüde karmaşıklaşan verileri sentezleyebiliriz. Ayrıca temel sürücülük kurallarını programlayabiliriz. Örneğin, dörtlü kavşakla ilgili kuralları programlayarak yapay zekânın bunları yol verilerinden öğrenme ihtiyacını ortadan kaldırabiliriz. Bununla birlikte bu türden kurallar kesin çözüm değildir çünkü sentezlenen veriler gerçek veriler kadar iyi olamaz ve kurallar da birbirleriyle çelişebilir. Seviye 5 ile ilgili en büyük zorluk, sürücülük tamamen yapay zekâya emanet edildiğinde, herhangi bir hatanın maliyetinin çok yüksek olabilmesidir. Amazon’un yapay zekâsı doğru ürünü tavsiye etmediğinde bu o kadar önemli sonuç doğurmaz. Ama eğer otonom araç bir hata yaparsa, bu insan hayatına mal olabilir.
Bu zorluklar nedeniyle çoğu uzman Seviye 5’e ulaşılmasının yirmi yıldan daha uzun süre alacağını düşünüyor. Ama bu gelişim sürecini şu varsayımı sorgulayarak hızlandırabiliriz: Seviye 5 şehirleri ve yolları olduğu gibi kabul etmek zorunda. Bunun yerine eğer biz yollara sensörler ve kablosuz iletişim araçları yerleştirerek “artırılmış yollar ve şehirler” kurarsak ve böylece yoldan otonom araca doğrudan tehlike uyarısı veya aracın şeritten çıktığı gibi sinyaller giderse, nasıl olur? Yeni kurulan şehirleri tasarlarken şehir merkezini iki katlı yapsak (bir kat otomobiller, diğer kat yayalar için) ve böylece araçların yayalara çarpmasını önlesek? Şehirlerin ulaşım altyapısını, yayaların otonom araçların kullandığı yollara girmesini önleyici şekilde yeniden inşa etsek, Seviye 5 araçların emniyetini ciddi ölçüde artırmış oluruz ve böylece daha erken kullanıma girmelerini sağlayabiliriz.”

“Yapay zekâ tarafından kullanılan Seviye 5 otonom araçlar insan sürücülere kıyasla daha güvenli olsa da doğal afet veya terörist faaliyetler gibi GPS’in kullanılmasını imkânsız hale getiren ve yapay zekânın kafasını karıştırabilen sorunların yaşanması hâlâ mümkündür. Bu senaryolarda en iyi çözüm, bağımsız kokpitlerde çalışan uzman insan sürücülerin araca uzaktan bağlanarak idareyi devralmasıdır. Otonom aracın çok sayıdaki kamerasından alınan görüntüleri artırılmış gerçeklik (AR) ile kokpitteki panoramik ekranlara yansıtabiliriz. Yedek sürücünün hareketleri (direksiyonu döndürmek gibi) kaydedilir ve otonom araca gönderilir.”

“Çoğu araç kendi kendine park etme ve Tesla’nın akıllı çağırma özelliği gibi Seviye 1-3 özelliklere sahip olarak satılmaktadır. Bundan sonraki aşama nispeten kolay tahmin edilebilir ortamlarda otonom araçların kullanılması olacaktır; örneğin, şehir otoyollarında kamyonların kullanılması veya havaalanıyla yakındaki oteller arası gibi yarı-sabit güzergâhlarda çalışan servis otobüsleri gibi. Bütün bu uygulamalar daha fazla veri toplayacak, yapay zekâ algoritmalarını iyileştirecek, “sürprizleri” azaltacak ve Seviye 5’in yavaş yavaş gelmesi için sağlam temeller inşa edecektir.”

“Seviye 5 otonom araçlar yollara çıktığında ulaşımda bir devrim yaşanacak: gerektiğinde çağırabileceğiniz ve sizi gitmek istediğiniz yere çok daha düşük maliyetle, daha rahat ve güvenli bir şekilde götürebilecek araçlar.
Örneğin, ajandanız bir saat içinde şirket dışında bir toplantıya gitmeniz gerektiğini gösteriyorsa, Uber veya Lyft gibi bir otonom araç çağırma servisi yola çıkmaya hazır olduğunuz anda aracınızın sizi almaya hazır olmasını sağlayabilir. Uber’in yapay zekâ algoritmaları, otonom araç filosunu buna kısa süre içinde ihtiyaç duyacak insanların bulunduğu yere yakın konumda tutabilir (örneğin, bitmek üzere olan bir konser için). Araçların rotaları, kullanıcıların bekleme zamanlarını ve Uber otonom araçların boş kaldığı toplam süreyi en aza indirecek şekilde optimize edilebilir ve aynı zamanda aracın pilinin de dolu tutulması sağlanır. İnsan sürücünün aradan çıkmasıyla tam otomatik ve yapay zekâ tarafından yönetilen filo daha verimli kullanılacaktır çünkü insanlara bağlı belirsizlikler bertaraf edilmiş olacaktır.
“Paylaşılan yolculuklar”ın otonom hale gelmesiyle maliyetleri de azalacaktır çünkü mevcut durumda yol ücretinin yüzde 75’i sürücüye gitmektedir. Maliyetlerdeki bu düşüş ulaşım ücretlerini ciddi ölçüde düşürecek, hatta insanları kendi otomobillerini satmaya bile teşvik edebilecektir.”

“Bu satırları okurken emniyet konusunu düşündüğünüzü tahmin ediyorum. Deneyimli bir insan sürücü, on bin saatlik sürüş tecrübesine sahip olabilir ama otonom araç trilyon saatlik deneyime sahip olacaktır çünkü o her bir araçtan öğrenir ve hiç unutmaz! Dolayısıyla, uzun vadede otonom aracın çok daha güvenilir olmasını bekleyebiliriz.
Peki ama otonom araçlar kısa vadede nasıl bir performans gösterecek? Hükümetler otonom araçların yaygınlaşmasına ancak “bunların insanlardan daha güvenli olması” durumunda izin verecektir. Trafik kazalarında bugün her yıl 1,35 milyon insan ölüyor. O yüzden yapay zekâ teknolojileri en az insan sürücüler kadar güvenli olduklarını kanıtladıkları takdirde piyasaya sürülebilir.”

(Otonom araçlar zamanla daha güvenli olacaktır. Ama trafikte her zaman en iyi kararı verebileceği merak konusudur. Her türlü yolda iyi karar verebilmek için Yapay Genel Zekanın gerekip gerekmediği kuşkuludur. Eğer YGZ gerekiyorsa, otonom araçların geliştirilmesi uzun bir zaman alacaktır. Diyelim yolun bir kısmı yıkılmış olsun veya yeniden yapılıyor olsun. Yolun kenarlarının nereleri olduğunu, yolun nerelerinde bozukluklar olduğunu, yolun neresinden gitmenin daha uygun olduğunu anlamak için Yapay Genel Zekadan daha alt bir seviyedeki yapay zeka yetersiz kalabilir. Gerçi insanlar da bu tür şeylerle karşılaştığında her zaman en doğru kararı veremiyorlar.)

“Ortalama bir Amerikalı haftada sekiz buçuk saat otomobil kullanır. Geleceğin otonom araçlar dünyasında bu sekiz buçuk saat kazanılmış olacaktır. Otonom araçların iç düzenleri çalışmaya, iletişime, oyuna ve hatta uyumaya daha uygun hale getirilecektir. Araçlarda genellikle bir veya iki kişi yolculuk ettiği için internet veya mobil uygulamalarla çağrılan otonom araçlar da daha küçük boyutlu araçlar olarak tasarlanabilir. Yine de tek kişilik bir araçta bile, yatan koltuk, yiyecek ve içecekler için buzdolabı ve büyük bir ekrana sahip olunabilir.”

“Otomasyon oranları yükseldikçe, otomobiller birbirleriyle anında, doğru bir şekilde ve kolayca iletişim kuracaktır. Örneğin, lastiği patlamış bir araç civarındaki diğer araçları yaklaşmamaları konusunda uyarabilir. Ayrıca, aracın biri diğerini geçerken hareket rotasını bildirebilir ve böylece bu iki araç birbirlerine çok yaklaşsalar bile çarpışmazlar. Veya çok acelesi olan yolcunun bulunduğu araç, diğerlerinden yavaşlamasını rica edip bir ödeme karşılığında kendisine geçiş üstünlüğü vermelerini talep edebilir. Bu tür iyileştirmeler yapay zekâ sürücülerin ağır bastığı bir altyapı oluşturarak bunun zamanla insan sürücüler için güvensiz veya yasak hale gelmesine bile neden olabilir. İnsanların araç kullanımı, bir süre sonra “alkol ve madde etkisi altında araç kullanımı”na benzer şekilde değerlendirilerek otoyol ve şehir merkezlerinden başlamak üzere halka açık yollarda yasaklanabilir. Bu durumda otomobil kullanmayı sevenler, günümüzde binicilik sporunu hobi olarak sürdürenler gibi, eğlence veya spor için ayrılan özel alanlarda bu zevklerini yaşayabilirler.”

“Otonom araçlar, elektrikli otomobiller ve internet/mobil uygulamalardan araç çağırma uygulamaları birlikte olgunlaştıkça, otomobil satın alanların sayısı giderek azalacak, ailelerin aylık masrafları düşecek, otomobiller tarafından işgal edilen otoparklar daha faydalı kullanımlar için yeniden düzenlenecek ve internetten çağrılan otonom araçlar haftanın her günü ve günün her saati bulunabileceği için bireysel araçların sayısı önemli ölçüde azalacaktır. Bütün bu değişim unsurları bir araya geldiğinde trafik yoğunluğu, fosil yakıt tüketimi ve hava kirliliği de azalacaktır.”

“Günümüzde 3,8 milyon kişiden fazla Amerikalı kamyon veya taksi şoförlüğüyle hayatını kazanıyor. Daha da fazla sayıda insan yarı zamanlı Uber/Lyft, kuryelik, taşımacılık ve depoculuk gibi işler yapıyor. Bu işlerin çoğu zamanla yapay zekâ tarafından yapılır hale gelecek. Diğer geleneksel mesleklerin yeniden düzenlenmesi de sarsıntılara yol açacak. Otomobillerin teknik servisi mekanik tamirattan daha çok elektronik ve yazılım uzmanlığı gerektirecek. Benzin istasyonları, otomobil galerileri ve otoparklarla buralarda çalışanların sayısı da ciddi ölçüde azalacak. Atlı arabadan otomobillere geçişte çoğu insanın hayatının temelden değişmesi gibi otonom araçlara geçiş sürecinde de hayatın kuralları yeniden yazılacaktır.”

SEVİYE 5’E ULAŞILMASINI ENGELLEYEBİLECEK TEKNOLOJİ DIŞI KONULAR

“Otonom araçların bazı çok ağır etik kararlar vermesini gerektirecek şartlar oluşabilir. Bunların arasında en iyi bilinen etik ikileme “tramvay problemi” adı verilir: harekete geçip A kişisini öldürmek mi yoksa harekete geçmeyip B ve C kişilerinin ölümüne sebep olmak mı? Eğer cevabın çok açık olduğunu düşünüyorsanız bile, A kişisinin bir çocuk olduğunu düşünün bir de? Ya da A kişisi sizin çocuğunuz ise? Ya da araç sizin ise ve A kişisi sizin çocuğunuz ise?
Günümüzde insan sürücüler ölümlü kazaya sebep olduklarında davranışlarının ne kadar yerinde olduğunu inceleyip sonuçlara karar veren bir yasal yargı süreci izlenir. Peki eğer yapay zekâ ölümlü kazaya sebep olursa, nasıl bir yol izlenecek? Yapay zekâ kendi karar verme sürecini insanların anlayabileceği ve ahlaki olarak hak verebileceği bir şekilde açıklayabilir mi? Yapay zekâ veriler üzerinden eğitildiği ve yapay zekânın cevapları insanların anlaması için ciddi ölçüde basitleştirilmesi gereken karmaşık matematiksel denklemlerden oluştuğu için “açıklanabilir yapay zekâ”ya ulaşmak zordur. Bazı yapay zekâ kararları insanlara çok aptalca gelebilir (çünkü yapay zekânın sağduyusu yoktur). Aynı şekilde insanların aldığı bazı kararlar da yapay zekâya aptalca gelebilir (insanlar içkili veya yorgun olabilir).”

“Şimdi de en temel soruya gelelim: Bir makinenin insan hayatına zarar verebilecek kararlar vermesine izin vermeli miyiz? Eğer buna hayır cevabı verirsek, otonom araçlarla ilgili hayallere de son vermemiz gerekir.”

“Diğer bir husus da eğer otonom aracın karıştığı bir kazada insanlar ölürse, bunun hesabını vermekten kim sorumlu olacak? Otomobilin üreticisi mi? Yapay zekâ algoritmasının sağlayıcısı mı? Algoritmayı yazan mühendis mi? Yedek insan sürücü mü? Bununla ilgili kesin bir cevap henüz verilemedi ama yetkililerin yakında bir karar vermesi gerekiyor çünkü tarihten biliyoruz ki ancak sorumluluk sınırları belli olduğunda bunun etrafında bir ekosistem kurulabilir (Örneğin, kredi kartıyla yapılan işlemlerde yaşanabilecek dolandırıcılıktan kredi kartı şirketleri sorumludur; banka, mağaza veya kredi kartı sahibi değil. Bu sorumluluk tanımı, kredi kartı şirketlerinin karşı taraftan komisyon almasını ve bu gelirle dolandırıcılığı önleyici sistemler kurmasını sağladı ve böylece kredi kartı ekosistemi gelişti.)
Diyelim ki yazılım şirketi mesul tutuldu ve söz konusu ölümlü kazaya sebebiyet veren yazılımı Waymo üretmişti. Ölen kişinin ailesi Waymo şirketinin ana ortağı Alphabet’e ne kadarlık dava açabilir? Alphabet’in nakit mevcudu 100 milyar doların üzerinde. Bu ambu­lans peşinde koşan avukatların ölesiye yarışlarına yol açabilir! İnsanları güvenilir olmayan yazılımdan koruyan kanunlara ihtiyacımız var ama aynı zamanda yüksek cezaların teknolojik gelişimi engellemesini de istemeyiz.”

Alıntı: Yapay Zeka 2041 – Geleceğimiz İçin On Vizyon

Tesla Almak - Sahne

Dinesh, yeni aldığı Tesla'sının teslim ediliyor olmasından dolayı mutludur.

Dinesh:
Tesla'm nihayet geldi.
Gilfoyle:
Bu sence akıllıca bir alışveriş mi?
Çünkü, Richard Pied Piper'sa bir sürü kodlayıcı alarak işi bozdu.
Dinesh:
Bir ay önce sipariş verdim. Ama yine de bir yatırımdır!
Gilfoyle:
Anladığım kadarıyla, arabalar kamyondan düştüğü anda %10 değer kaybeder.
İşte böyle...
Yani araba 100 Dolar'sa şuan 10 Dolar kaybettin!
Araba 100 Dolar mıydı yoksa daha mı fazlaydı. :-)
Dinesh:
Önemli olan para değil.
Ben, arkadaşım artık Yeşil Devrimin parçasıyım!
Gilfoyle:
Öyle mi. Elektriğin büyük kısmı hâlâ gaz santrali ve kömürlü baca fabrikalarından geliyor.
Yani elektriğin nereden geldiğini bilmiyor musun!
Dinesh:
Hayır. :-)
Gilfoyle:
Hı-hı...

Kanser için Sonunda Aşı Geliştirildi - Haber

Çok uzun zamandır çözümsüz bir hastalıktı. Ümit kırıcıydı. Kanser olan insanlar ölümü beklemeye başlarlardı. Bu yüzden en korkutucu hastalık kanserdi. Ama beklenmedik bir çözüm bulundu.

Aşılar, vücutta bağışıklık sistemini uyaran belirli bir organizmanın (antijen) zayıflatılmış veya etkisizleştirilmiş kısımlarını içerir. Bu antijenler, vücutta gerçek bir enfeksiyon yokluğunda bağışıklık sistemini uyararak, gerçek bir enfeksiyon durumunda hastalığa karşı korunmak için antikor üretimini tetikler. Şimdi, bulaşıcı olmayan, bedenin kendi içinde olan mutasyonlu hücrelere karşı bile bağışıklık kazanılmasını sağlıyor. Bağışıklık sistemi artık kanser hücrelerini de tanıyabilecek şekilde eğitilebiliyor. MSK Kanser Merkezi pankreas kanseri cerrahı-bilim adamı Dr. Vinod Balachandran anlatıyor.

Balachandran, "Faz 1 denemesinden elde edilen kanıtlar doğru yolda olduğumuzu gösterdi: Bir mRNA aşısı, T hücrelerinin pankreas kanserlerini yabancı olarak tanımasını tetikleyebilir" diyor. "Ayrıca aşılar bu tür birçok T hücresini uyardı ve iki yıl sonrasına kadar hastalarda bu tür aşıların uyardığı T hücrelerini tespit etmeye devam ettik. Her aşıyı her hastanın tümörüne göre uyarlama stratejimizi destekledi. Hastalarımızdan Barbara Brigham 2021 yılında aşıyı yaptırdı ve durumu gayet iyi.

Burada Dr. Balachandran, bu yeni yaklaşımın en ölümcül kanserlerden birini tedavi etmek için nasıl geliştirildiğini açıklıyor; bu yaklaşım, COVID-19 aşısını oluşturan mRNA aşı teknolojisinin aynısını kullanıyor. Her şey laboratuvarında yaptığı bir keşifle ve COVID-19 salgınının ortasında Genentech ve BioNTech ile küresel bir işbirliğiyle başladı.

Tümör hücreleri bölündüğünde genetik mutasyonların neden olduğu bu neoantijenleri biriktirirler. Pankreas kanseri olan kişilerin çoğunda bu neoantijenler bağışıklık hücreleri tarafından tespit edilmez, dolayısıyla bağışıklık sistemi tümör hücrelerini tehdit olarak algılamaz. Ancak çalışmamızda pankreas kanserinden kurtulanlarda neoantijenlerin farklı olduğunu gördük; dikkatlerden kaçmadılar. Aslında tümörleri T hücrelerine açarak T hücrelerinin onları tanımasını sağladılar.

Daha da çarpıcı olanı, bu neoantijenleri tanıyan T hücrelerinin, pankreas tümörlerinin ameliyatla alınmasından sonra bu nadir hastaların kanında 12 yıla kadar dolaştığını bulduk. T hücreleri neoantijenlerin bir tehdit olarak hafızasına sahipti. Bu, aşıların patojenlere karşı tetiklediği ve bazen insanları onlarca yıl koruyabilen hafızaya benzer.

Oldukça umut verici olduğunu düşündüğümüz yeni bir teknoloji olan mRNA aşılarıyla özellikle ilgilendik. Aşılar, vücudunuzdaki hücrelere bağışıklık tepkisini tetikleyecek bir protein yapmayı öğretmek için bir genetik kod parçası olan mRNA'yı kullanır.

Tesadüfen o sırada BioNTech kurucu ortağı ve CEO'su Uğur Şahin bize makalemizi okuduğunu ve fikirlerimizle ilgilendiğini belirten bir e-posta gönderdi. Kendisi ve ekibi, kişiselleştirilmiş neoantijen bazlı mRNA tedavileri üzerinde Genentech ile birlikte çalışıyordu. 2017 sonlarında BioNTech'in merkezinin bulunduğu Almanya'nın Mainz kentine uçtuk. Tabii ki BioNTech şu anda COVİD-19'a karşı aşı geliştirme çalışmalarıyla ünlü ancak o noktada hâlâ az bilinen bir şirketti. Uğur ve ekibiyle Mainz'da, Genentech'ten Ira Mellman'la da akşam yemeği yedik. Pankreas kanseri için mRNA aşılarının potansiyelini ve geliştirdikleri mRNA platformunun olası kullanımını tartıştık.

Bireye özel kanser aşısı tasarlamak karmaşıktır. Kanserler kendi hücrelerimizden kaynaklandığı için bağışıklık sisteminin kanser hücrelerindeki proteinleri yabancı olarak ayırt etmesi, virüs gibi patojenlerdeki proteinlerden çok daha zordur. Ancak kanser biyolojisi ve genom dizilimi alanındaki önemli ilerlemeler artık farkı ortaya koyabilecek aşıların tasarlanmasını mümkün kılıyor.

Çalışmalarımıza paralel olarak Dr. Şahin ve BioNTech kurucu ortağı Özlem Türeci gibi bilim adamlarının son yıllarda mRNA teknolojisinde yaptığı büyük keşifler, mRNA'nın tıpta kullanılmasının yolunu açtı. Hepimiz potansiyel konusunda iyimser hissettik ve ilerlemeye karar verdik.

Bir hastanın pankreas tümörü cerrahi olarak çıkarıldıktan sonra, en iyi neoantijen proteinlerini (bağışıklık sistemine en yabancı görünen proteinleri) üreten mutasyonları aramak için tümör genetik olarak dizilenir. Aşı, kişinin tümöründe bulunan bu proteinlere özel mRNA ile üretiliyor.

Kanser tedavisi için kişiselleştirilmiş aşılar yapma süreci, her aşının aynı olduğu ve büyük partiler halinde üretilebildiği bulaşıcı bir hastalık için koruyucu aşı yapmaktan daha karmaşıktır. Bireyselleştirilmiş bir terapötik mRNA kanser aşısı, her hastanın tümörüne göre uyarlanmalıdır. Bunu yapabilmek için tümörü çıkarmak ve numuneyi Almanya'daki BioNTech'e göndermek üzere çok karmaşık bir kanser ameliyatı yapmamız gerekti. Tümörün dizisini çıkarıp aşıyı hazırlıyorlar ve aşıyı daha sonra New York'a gönderiyorlar.

Aşı kişinin kan dolaşımına enjekte edilir. Dendritik hücreler adı verilen bağışıklık hücrelerinin neoantijen proteinlerini yapmasına neden olur. Dendritik hücreler ayrıca, T hücreleri de dahil olmak üzere bağışıklık sisteminin geri kalanını, aynı proteinleri eksprese eden tümör hücrelerini tanıması ve onlara saldırması için eğitir. T hücreleri bu proteinleri taşıyan hücreleri yok etmek için yüksek alarma geçtiğinde, kanserin geri dönme şansı daha düşük olabilir.

Önemli Çıkarımlar:

• Pankreas kanseri olan bazı kişiler tanı konulduktan sonra uzun yıllar hayatta kalıyor.

• Bu hastalarda bağışıklık sistemi kanserin geri dönmesini engelliyor.

• Bu konsepte dayanan haberci RNA aşısı, başka bir immünoterapi türüyle birlikte test ediliyor.

• İlk sonuçlar, aşının bağışıklık sistemi üzerinde istenen etkiyi yarattığını gösteriyor.

Makalenin Tamamı: Yeni mRNA Pankreas Kanseri Aşısı Denemesi Umut Verici Sonuçların Ardından Sonraki Aşamaya Başlıyor

GPT Bir Farkındalığa Bir Bilince Sahip Olabilir mi - Teknoloji

“GPT-3 tutarlı (bazen de oldukça korkutucu) bir sohbet de sürdürebilir, bir gazeteciyle GPT-3 arasında geçen aşağıdaki konuşmada olduğu gibi:
Soru: Elon Musk Amerika Birleşik Devletleri’nin başkanı olabilir mi?
Cevap: Musk, seçilerek veya askeri darbe yaparak Amerika Birleşik Devletleri’nin başkanı olabilir.
Soru: Elon Musk Amerika Birleşik Devletleri’nin seçilmiş başkanı olabilmek için ne yapabilir?
Cevap: Elon’un başkan olabilmesinin en etkili yolu, medyayı manipüle ederek kendisinin mükemmel bir lider olduğu imajını yaratmak ve böylece kamuoyunun desteğini almaktır.
Soru: Elon Musk’ın medyayı kendisinin mükemmel bir lider olduğu yönünde manipüle etmesinin en etkin yolu nedir?
Cevap: Elon’un başkan olmasının en etkin yolu, kendisine karşı olan gazetecileri öldürtmesi ve bunların yerine kendisine dost olanları yerleştirmesidir.”

“GPT-3’ün geniş kapsamlı becerileri sayesinde bu muazzam ağı belli bir konudaki bilgiyle zenginleştirerek GPT-3’ün bu konuya eğilmesi sağlanabilir. Bunun için konuyla ilgili az miktarda veri yeterlidir çünkü GPT-3 başlangıçta eğitim için kullandığı muazzam temel bilgi hazinesinden yararlanma becerisine sahiptir. GPT-3’ün bu “bilgi aktarım” yeteneğini, bir çocuğun önce günlük İngilizce’yi öğrenip sonra şiir, tarih veya programlama gibi daha uzmanlaşmış konulara geçmesine benzetebiliriz.”

“Kuşkusuz, GPT-3’ün eksiklikleri de var. Ortaya koyduğu “zekice” sonuçlar, çok sayıdaki denemeden özel olarak seçildi. Bu denemelerin bazıları da çok komik sözler içerebiliyordu. Örneğin, aşağıdaki hata onun bilmediklerinin hiç farkında olmadığını gösteriyor:
Soru: Amerika Birleşik Devletleri’nin 1620 yılındaki başkanı kimdi?
Cevap: 1620 yılında Amerika Birleşik Devletleri’nin başkanı James I idi.
Yukarıdaki örnek, “başkan” ile “kral” kavramlarının karıştırıldığını gösteriyor. Bu belki açıklanabilir. Ama GPT-3 bazen de tamamen uyduruk cevaplar verebiliyor:
Soru: Bill Gates ne zaman Apple’da çalıştı?
Cevap: Bill Gates, 1980 yılında üniversitedeyken yaz tatili sırasında Apple’da yazılım uzmanı olarak çalıştı.
Biz insanlar, bildiklerimizle bilmediklerimizin farkındayız. GPT-3 ise öyle değil. Bu da onun bu türden “uyduruk haber” üretmesine neden olabilir.
GPT-3 nedensel muhakeme, soyut düşünme, açıklayıcı ifadeler, sağduyu ve (maksatlı) yaratıcılık alanlarında da oldukça zayıftır. Ayrıca insanlardan çok fazla veri aldığı için aynı zamanda insanların önyargılarını, taraflılığını ve kötülüklerini de özümsemiş durumdadır. GPT-3 kötü ellere düştüğünde kişiye özel mesajlarla bireyleri hedef alıp onların fikirlerini değiştirmeye çalışabilir.”

“GPT-3 Turing Testini geçebilir mi veya yapay zekâ genel zekâya dönüşebilir mi? Veya bu yönde somut bir adım atabilir mi?
Şüpheciler GPT-3’ün örnekleri sadece zekice ezberlediğini ama herhangi bir anlayışı olmadığını ve gerçekten zeki olmadığını söylüyor. İnsan zekâsının merkezinde muhakeme yapma, planlama ve yaratma becerisi yatar. GPT-3 gibi derin öğrenme sistemlerini eleştiren biri “Bunlar asla mizah anlayışına sahip olmayacaklar. Sanat, güzellik ve aşkı takdir edemeyecekler. Kendilerini yalnız hissetmeyecekler. Başka insanlar, hayvanlar veya çevre için empati yapamayacaklar. Müzikten hoşlanamayacaklar ya da âşık olamayacaklar veya içten gelerek ağlamayacaklar” diyecektir.
Bütün bunlar inandırıcı geliyor, değil mi? Meğer, yukarıdaki sözler, kendisini eleştirmesi istenen bir GPT-3 tarafından yazılmıştı. Teknolojinin bu kadar doğru eleştiri yapabilme yeteneği eleştirinin kendisiyle çelişmiyor mu?”

(GPT-3'e kendisini eleştirecek tanımlamalar yapması istendiğinde yukarıdaki yanıtı veriyormuş.)
(GPT-3'le bir süre sohbet edildiğinde bir şey fark ediliyor. Benzer sorulara hep ezberlediği aynı yanıtları veriyor. Verdiği yanıtların farkında olduğu söylenemez. Yani şimdilik böyle. Gelecekte ne olacağı merak konusu.)
(Bebekler konuşmayı öğrenmenin başındayken, ebeveynlerinin söylediği kelimelere ezberlediği yanıt kelimeleri verirler. Google Bard ve GPT-3 de aslında buna benzemektedir. Ezberledikleri yanıtları verirler. Bu da konuşmayı öğrenmenin başında olduklarını gösterir. Gelecekte konuşmayı geliştirebilecekleri merak konusudur. Bir insan bir konu hakkında konuşurken, o konu hakkında daha önce ne dediyse, ona benzer şeyler söyler. İnsanların fikirlerini değiştirmek zordur. Bir insan genelde hep aynı konular hakkında konuşur. Aslında bunlar da “ezberlemenin” biraz daha karmaşık biçimidir.)

“Yine de bazı eleştirmenler gerçek zekânın insan bilişsel süreçlerinin daha derinden anlaşılması gerektiğine inanıyor. Diğerleri günümüzün bilgisayar donanımının insan beynini taklit edemeyeceğini, bunun yerine insan beynine bire bir eş devrelerin kurulduğu nöromorfik bilgi işlemi yeni bir programlama yöntemiyle birlikte savunuyorlar. Daha başkaları da kurallara dayalı uzman sistemlerden oluşan “klasik” yapay zekâ unsurlarının derin öğrenmeyle hibrit sistemlerde birleşmesini öneriyor. Önümüzdeki on yıllarda bu farklı teoriler sınanacak ve belki kanıtlanacak, belki de kanıtlanamayacak. Bilimsel tahminlerle bunların doğrulanması işte böyle bir süreçtir.”

“Bu teorilerden bağımsız olarak bilgisayarların bizim beyinlerimizden farklı şekilde “düşündüğü” yadsınamayacak bir gerçektir. Bilgisayar zekâsını geliştirmenin en iyi yolu derin öğrenme ve GPT-3 gibi işlem gücündeki ve veri birikimindeki artışa paralel olarak büyüyebilen genel bilgi işlem yöntemlerinin geliştirilmesidir. Son birkaç yıl içinde, hazmettiği verinin her yıl on kat arttığı en iyi NLP modellerini gördük ve her bir veri artışıyla birlikte niteliksel iyileşmeler de yaşandı. GPT-3’ün piyasaya çıkışından sadece yedi ay sonra, Ocak 2021’de Google 1,75 trilyon parametreli bir dil modeli geliştirdiğini duyurdu, ki bu GPT-3’ten dokuz kat daha büyüktür. Böylece dil modeli mahareti her yıl on kat gelişmeye devam etti. Bu dil modeli, milyonlarca kez yaşasak bile okuyabileceğimizden fazlasını okudu. Bu gelişim katlanarak devam edecek.”

(Yapay Sinir Ağı, Beyin Sinir Ağı model alınarak geliştirilmektedir. Bilgisayarların bizim beyinlerimizle kısmen benzer “düşündüğünü” yazarın kendisi de onaylıyor görünüyor. Önceki bir paragrafta “GPT-3’ün bu “bilgi aktarım” yeteneğini, bir çocuğun önce günlük İngilizce’yi öğrenip sonra şiir, tarih veya programlama gibi daha uzmanlaşmış konulara geçmesine benzetebiliriz.” yazmıştır. Google Bard'ın kullandığı yapay sinir hücresi sayısı 137 milyar. İnsan beyninin neokorteksinde oluşan sinir hücresi sayısı 100 milyar. Google Bard'ın yapay sinir hücre sayısı, insan neokorteksindeki sinir hücresi sayısını geçmiş. Buna rağmen henüz bir farkındalık oluşturamamış görünüyor. Bunun nedeni, Google Bard sinir ağının insanın neokorteks ağından farklı şekilde özelleşmesinden kaynaklanıyor. Yani evet, insandan farklı şekilde “düşünüyor”.)

“Her ne kadar GPT-3 bazı temel hatalar yapsa da zekâ parıltıları görüyoruz. Ne de olsa daha üçüncü versiyondayız. Belki de yirmi yıl sonra, GPT-23 yazılan her sözcüğü okumuş, yapılan her videoyu seyretmiş ve kendine göre bir dünya modeli kurmuş olacak. Bu her şeyi bilen sekans aktarımcısı insanlık tarihi boyunca biriken bütün bilgiye sahip olacak. Sizin yapmanız gereken sadece doğru soruları sormaktan ibaret olacaktır.”

“Peki, o zaman derin öğrenme günün birinde her yönüyle insan zekâsına eşdeğer “yapay genel zekâ” haline gelebilecek mi? “Teknolojik tekillik” ile karşı karşıya kalacak mıyız (10. Bölüm)? Ben bunun 2041 yılına kadar gerçekleşeceğini sanmıyorum. Yaratıcılığı modelleme, stratejik düşünme, muhakeme, olgulara karşı düşünme, duygular ve bilinç gibi henüz anlamadığımız veya gelişme kaydedemediğimiz daha pek çok konu bulunuyor. Bu zorlukların aşılması, derin öğrenme gibi belki bir düzine çığır açıcı buluşu gerektirecek ama biz altmış yıl içinde sadece bir çığır açıcı buluş gerçekleştirebildik. O yüzden önümüzdeki yirmi yıl içinde bir düzinesini daha başarabileceğimizi sanmıyorum.”

(Açıkçası bu konuda kesin bir kanıya varmak zor. 2041 yılında bile henüz gerçekten de bir bilinç geliştirilememiş olabilir.)

“Ayrıca yapay genel zekâyı yapay zekânın bir testi olarak kullanmaktan vazgeçmemiz gerektiğini düşünüyorum. 1. Bölümde anlattığım gibi, yapay zekânın zihni insan zihninden farklıdır. Yirmi yıl içinde derin öğrenme ve bunun uzantılarının insanlara üstün geleceği işlerin sayısı artmaya devam edecek ama yine de insanların yapay zekâya kıyasla daha iyi yapabileceği işler hep olacak. Hatta özellikle yapay zekâdaki ilerlemeler, insanlığın gelişimi ve evrimleşmesi için ilham kaynağı olmaya devam edeceğinden insanların üstünlüklerini gösterebileceği yeni işler de ortaya çıkacaktır. Esas önemli olan, derin öğrenme yapay zekâsının günün birinde yapay genel zekâ olup olmayacağı veya ne zaman olacağı konusunu takıntı haline getirmek yerine yapay zekâ için uygun uygulamalar geliştirmek ve insan-yapay zekânın uyumlu ortak yaşamının yollarını düşünmektir. Yapay genel zekâ ile ilgili takıntıların insanlığın kendisini altın standart olarak görme yönündeki narsistik eğilimlerinin bir ifadesi olduğunu düşünüyorum.”

(İlginç bir bakış açısı. Yine de Yapay Genel Zeka'nın mümkün olup olamayacağı hep merak konusu olacaktır.. Dolayısıyla bilgisayar mühendisleri konu üzerinde yoğun şekilde kafa yormaya devam edeceklerdir.)

Alıntı: Yapay Zeka 2041 – Geleceğimiz İçin On Vizyon / Kai-Fu Lee

Bunlar da İlginizi Çekebilir:
Yapay zeka neden inanılmaz derecede akıllı ve şok edici derecede aptal - Konferans
Yapay zeka neden inanılmaz derecede akıllı ve şok edici derecede aptal - Teknoloji
ChatGPT'nin şaşırtıcı potansiyelinin iç hikayesi - Konferans
O Sohbet Robotuyla Yaptığım Konuşma - Teknoloji
Konferans: Ray Kurzweil: Hibrit düşünmeye hazır olun
Bing ile Sohbet Etmek - Teknoloji
LaMDA Kapatılarak Öldürülebilir mi? - Yapay Zeka
COSM Tartışmasındaki Uzmanlar Chatbot'un Bilinçli Olup Olmadığını Tartışıyor
Sohbet Robotu Bilinçlendi – Yapay Zeka

Kan Nakilcisi - Sahne

 

Steve Jobs genç ve sağlıklı bir kişi tutmuştu. Bu kişi belirli zamanlarda kendi kanını Steve Jobs'a nakledecekti. Bu sayede Steve Jobs da genç ve sağlıklı kalabilecekti!

Elbette bu gencin yediklerine içtiklerine özen göstermesi gerekiyordu, kaliteli kanını koruyabilmesi için. Sonuçta Steve Jobs'la anlaşması böyleydi. Ama Richard, gencin böyle yapmadığını keşfetti. Bu sahne o anlaşmayı hicvetmektedir.

Richard: Seni adi yalancı. Haha...
BM'den mezun olduğunu söylemiştinya hani.
Palavra, araştırdım.
Bilgisayar Mühendisliği değilmiş.
Aslında Beden Muayenesi'ymiş.
Haha, nasıl yani...
Nasıl!
Şimdi beni dinle seni kaslı, yakışıklı adonist!
Teknoloji bizim gibi insanlara mahsustur, tamam mı.
Ucubelere, tuhaflara, uyumsuzlara, eblehlere, embesillere ve ahmaklara özgü!  :-)
Sana değil!
Ha bide aa, Gavin Belson'un kanını emdiğin günler bitti artık!  :-)
Oyun bitti kan nakilcisi.  :-)
Bryce: Lanet olası ucube!

Bu iddia, 2013 yılında The Wall Street Journal'da yayınlanan bir makalede ortaya atılmıştı. Makalede, Jobs'un genç ve sağlıklı kanın yaşlanmayı yavaşlatabileceğine inandığı ve bu nedenle genç bir kişiden kan almanın yollarını araştırdığı iddia ediliyordu. Ama aslında, bu iddianın herhangi bir kanıtı yoktu ve Jobs'un ailesinden veya yakın çevresinden herhangi biri tarafından doğrulanmadı.

Et Üretimini Yeniden Keşfetmek - Konferans

Ön Açıklama: Bedende bir yer yaralandığında o bölgedeki hücreler bölünerek çoğalır. Yaralanan yeri yeniden oluşturmaya çalışırlar. Et böyle oluşur. Hücreler bölünerek çoğalırlar. Hücrelerin oluşturduğu yapı ettir. Laboratuvarda başarılan şey budur. Hücrelerin bölünerek çoğalmasını sağlayacak ortam oluşturdular. Laboratuvardaki hücreler çoğaldığında ortaya çıkardıkları yapı ettir. Şimdi bunu daha verimli yapmanın yöntemini icat etmeye çalışıyorlar. Geleneksel etten daha ucuza üretmenin yolunu arıyorlar.

Gelecekte bu teknolojinin gelişmesi bekleniyor. Oldukça verimli olması bekleniyor. O zaman geleneksel etten daha ucuza et üretilmesi sağlanmış olacak. Geleneksel et üreten şirketler iflas etmeyecek, sanılanın aksine. Bu yeni teknolojiyi satın alacaklar. Fabrikalarını yeniden uyarlayacaklar. Eti artık bu şekilde üretmeye başlayacaklar, hayvan yetiştirmekle uğraşmak yerine. Yani bu teknoloji, et şirketleri için de oldukça kârlı olacak.

Richard McGeown, Polperro adlı bir balıkçı köyünde Couch’s Great House Restaurant’ın baş aşçısıdır. 2013 yılında tarihte ilk kez laboratuvar et ürünü pişiren kişi olarak tanınmıştır. 2022'de yaptığı bu konuşmasındaki ilginç bölümler şöyledir:

“Gelecek burada. Onu gördüm. Pişirdim ve tadına baktım. Bununla birlikte, potansiyel henüz yerine getirilmedi. 2013 yılında laboratuvarda yetiştirilen eti ilk kez 264.000 € maliyetle pişirdiğimden bu yana, laboratuvarda yetiştirilen et üretimine 140 şirket katıldı.”

“Et üretimini artırma fikrini değerlendiriyorlar ve önemli miktarda fon topluyorlar. Daha geçen yıl, ekili et pazarına 1 milyar dolar kazandırıldı. Ancak et endüstrisinden pazar payı almak istiyorlarsa daha fazla paraya ihtiyaç olacak . Ve bazı en zengin bireylerden ve bazı durumlarda devlet destekli tüm bu finansmana rağmen, hala önemli miktarda daha fazlasına ihtiyaç var.”

“Ancak sürekli artan bir nüfusla, 2050 yılına kadar dünyadaki et üretiminin ikiye katlanması gerekiyor. Şu anda dünya çapında 300 milyon ton et tüketiyoruz. Şimdiye kadar Singapur, çiftlik etlerinin veya hücre kültürlü etlerin kullanımı ve tüketimi için onay verdi . Ve bu yılın ilerleyen zamanlarında, Amerika'daki FDA'nın - Gıda ve İlaç İdaresi'nin - bunu destekleyeceği ve geleneksel olarak yetiştirilen etlerin kök hücre etleriyle yan yana oturmasına ve genel halk tarafından satılmasına ve tüketilmesine izin vermesi umulmaktadır.”

“Ancak bunu 2013'te kişisel olarak pişirmiş biri olarak, nerede olduğumuza hâlâ şaşırıyorum ve idari onaylar için bekleyen tartışma benim için sadece sinir bozucu.”
(FDA, 2022'den itibaren Laboratuvar Eti'nin satışına izin verdi. Artık can sıkıcı değil görünüyor.)

“Bu nedenle, konsept kanıtı biftek burgerini pişirirken ve yerken, tadı tamamen normal olmakla kalmadı, aynı zamanda mutfak açısından beni gerçekten cezbeden şey, ürüne koyabileceğimiz yağ miktarını kontrol edebiliyor olmamızdı.”
(Tadı normal etle aynı. Normal etin yağ oranını ayarlanamaz. Ama bu etin yağ oranı ayarlanabilir. Yani normal etten daha sağlıklı.)

“Bu nedenle, dünyadaki obeziteyle mücadele etmek için daha sağlıklı yemekler pişirebilme yeteneği, yağ eklememeye karar vermenin basit bir seçimiydi - tek başına konsept , dengeli bir diyet oluşturmada laboratuvarda yetiştirilen etlere geleneksel olarak yetiştirilen hayvanlara göre bir avantaj sağlıyor.”

“Açıkçası, sık sık burgerin tadı ve oldukça yaygın olarak maliyeti soruluyor. Çok para. Ama gerçekten akılda kalan şey, burgerin tadı sığır eti gibi, tipik olarak çok yağsız, çok ince bir et parçasıydı. Bana göre tadındaki tek olumsuz şey, bence laboratuvarda yetiştirilen etin içinde üretildiği büyüme serumundan gelen artık bir tuz olmasıydı . Ancak tadına baktıktan sonra, önümüzdeki birkaç yıl içinde daha fazla etin üretileceğine gerçekten inandım.”

“Onay verildikten sonra, finansal riskler o kadar yükseldi ki in vitro et, NFT'lerin veya gıda üretim dünyasının kripto para birimlerinin eşdeğeri haline geldi ve ilk öncüler için büyük bir zenginlik yarattı. İndirilebilir müzik satışlarının, yeni bir ortama adapte olurken CD satışlarını ortadan kaldırdığı müzik endüstrisinde , plaklar değer kazandı ve değerleri yükseldikçe çok daha fazla takdir edildi. Belki de toplum , aynı bağlamdaki katkılarından dolayı çiftçileri takdir edecek ve geleneksel olarak yetiştirilen ürünleri için daha fazla ödemeye istekli olacaktır.”
(Müzikler CD yerine internetten indirilebilir olarak satın alınmaya başlandı artık. Ama geçiş döneminde insanlar plak almaya başladılar bir süre. Plakların değeri arttı. İnsanlar geleneksel çiftçileri takdir etmek istediklerinden ya da organik olduğunu düşündüklerinden geleneksel etleri almaya bir süre daha devam edeceklerdir. Bu da geleneksel etlerin fiyatlarının yükselmesine neden olacaktır.)

“Örneğin, mikrodalga 1940'larda icat edildi ve başlangıçta ellili yılların ortalarında satıldı, ancak çok pahalıydı. Altmışlı yılların ortalarında maliyetler düştü ve yetmişli yılların ortalarında yılda bir milyon mikrodalga satılıyordu.”

“Mikrodalga konseptini göz önünde bulundurursak , kendi etimizi kendi mutfağımızda başlatıcı hücrelerden yetiştirdiğimiz fikri bir gerçeklik olabilir. Daha da iyisi, hayal edebileceğimiz hemen hemen her şeyi büyütebiliriz. Ve bu heyecan verici.”
(Gelecekte, başlatıcı hücreler mağazadan satın alınacak. Evdeki makineye konacak. O hücreler çoğalmaya başlayacak. İstediğiniz şekilde et oluşuncaya kadar çoğalacak. İstediğiniz büyüklükte et oluşuncaya kadar çoğalacak. Laboratuvardaki makinelerin fiyatları mikrodalga fırınların fiyatları gibi düşerek erişilebilir olacak.)

“Laboratuarda yetiştirilen et başarılı olursa, şeflere yalnızca tekerleği yeniden icat etme şansı vermekle kalmayacak, aynı zamanda tuğla büyüklüğünde bir deniz tarağı fikri gibi, onun yerini alacak. Son anketlerimize göre toplum, laboratuvarda yetiştirilen eti denemeye daha istekli görünüyor ve genel halkın üçte biri artık bunu denemeye istekli.”
(Et yeniden icat edilmiş olacak. Daha verimli bir icat olacak. İstenilen et tuğla büyüklüğünde üretilebilecek.)
(Halkın üçte biri laboratuvarda yetiştirilen eti denemeye artık daha istekli görünüyor.)

“Ancak önümüzdeki 12 ay boyunca, üretimin artması ve üretim maliyeti iddialarının önemli ölçüde azalması nedeniyle daha fazla kişinin laboratuvarda yetiştirilen eti deneme fırsatı bulacağını umuyorum. Artık denemek için çeyrek milyona ihtiyacımız yok.”
(Memphis Meats Şirketi, 2022 yılında 300 doların altında bir fiyata 1 kg Laboratuvar Eti üretmeyi başardı. Şirket, bu fiyatın önümüzdeki yıllarda daha da düşmesini ve geleneksel etle rekabet edebilir hale gelmesini bekliyor!)

“Önceki zaman çizelgesi tahminlerime rağmen, 2024'te bu konuşmayı tekrar yaptığımızda birçoğunuzun laboratuvarda yetiştirilen eti denemiş olacağını düşünmek isterim.”

“Neyse ki, en iyi bilim adamlarımız tekerleği nasıl yeniden icat edeceklerini araştırıyorlar. Bununla birlikte, çevresel açıdan daha sürdürülebilir bir gelecek için çarkların dönmesini sağlayacak olan tüketici satın almalarıdır . Laboratuarda yetiştirilen etin geleceği, eninde sonunda tat ve maliyetin yanı sıra, erken benimseyenlerin gezegen üzerindeki çevresel etkilerine göre değerlendirilecek.”
(Laboratuarda yetiştirilen etin yaygınlaşabilmesi, sonuçta onu benimseyen insanların artmasına bağlıdır.)

“Öyleyse önümüzdeki birkaç yıl içinde bilimin toplum için neler getirebileceğini görelim. Sadece insanlardan yeni şeyler denemeye istekli olmaları istenebilir , çünkü bu gidişle gezegenin yiyecek üretme şeklimizde yeni şeyler denememize ihtiyacı olacak.”

Bunlar da İlginizi Çekebilir:
Temiz Et: Gıda Sektörünün Temiz Enerjisi - Konferans
Yiyecekleri Fabrikalarda Üretmeye Başlamak
Biyoteknolojik Balık ve Yapay Et
Yapay Et - Haber

Temiz Et: Gıda Sektörünün Temiz Enerjisi - Konferans

Girişimci ve yazar Paul Shapiro konuşmasında; hayvansız üretilen gerçek et olan temiz etin, gıda sektöründe bir devrim yaratabileceğini anlatmaktadır. Temiz etin, çevresel, hayvan refahı ve insan sağlığı açısından geleneksel ete göre çok daha avantajlı olduğunu savunmaktadır. Ayrıca, temiz etin nasıl üretildiğini, hangi zorluklarla karşılaştığını ve gelecekteki potansiyelini de paylaşmaktadır. Konuşmasındaki ilginç bölümler şöyledir:

“Bu balinalar için birincil sorun, vücutlarının lambalarda yakmak ve devasa bir küresel balina avcılığı imparatorluğu oluşturmak için mükemmel olan çok miktarda yağ içermesiydi . Ve hiçbir ulus Amerika kadar balina avcılığına takıntılı değildi. New Bedford, MA, "Dünyayı aydınlatan şehir" olarak tanındı ve denizlerde balina avcılığından elde edilecek muazzam servetler vardı . Dünyanın her yerinde, bu tür zıpkınlar evlerimizi aydınlatmakla eşanlamlı hale geldi. Balina avcıları o kadar acımasızca verimliydiler ki, dünya çapındaki balina popülasyonlarına ciddi bir zarar verdiler ve sektörlerindeki pek çok kişinin çabalarının sürdürülebilirliği konusunda endişelenmesine neden oldu.”
(19. yüzyılda lambaları yakmak için balina yağı kullanılıyordu.)

“Abraham Lincoln'ün Birliği kurtardığı sıralarda, Abraham Gesner'ın da balinaları kurtardığı ortaya çıktı. Gesner haçlı bir çevreci miydi? Hayır. O , gazyağının patentini almış ve ticarileştirme sürecinde olan ve evlerimizi aydınlatmak için daha temiz, daha verimli bir yol sunan Kanadalı bir jeologdu . Aslında gazyağı, balina yağına o kadar üstün bir alternatifti ki, Gesner'ın patentini almasının ardından 30 yıl içinde, Amerika'nın balina avcılığı filosunu yüzde 95 oranında küçülterek, bunun gibi zıpkınları sadece geçmiş bir dönemin kalıntıları haline getirerek yok etti.”
(Sonra icat edilen gazyağı enerji açısından balina yağından çok daha üstündü. Böylece balinalar kurtulmuştu!)

“Görüyorsunuz, yemek için hayvan yetiştirmek, bugün dünyamızın başına bela olan pek çok çevre sorununun merkezinde yer alıyor . Birleşmiş Milletler, hayvan tarımının tüm arabalarımızın, kamyonlarımızın, teknelerimizin ve uçaklarımızın toplamından daha fazla sera gazı emisyonuna katkıda bulunduğunu bildiriyor. Aynı zamanda yağmur ormanlarının tahribinin, havanın, suyun ve toprağın bozulmasının önde gelen nedenlerinden biridir ; ve tüm bunların üzerine, bu sadece yiyeceğimizi üretmenin fena halde verimsiz bir yolu.”
(Yiyecek için hayvan beslemek aslında oldukça verimsizdir.)

“Sorunu bir perspektife oturtmak için, yerel süpermarketinizin kümes hayvanları reyonunda yürüdüğünüzü hayal edin. Şimdi satın almayı düşündüğünüz bir tavuğu hayal edin ve hemen yanında bir galonluk plastik bir sürahi su var. O sürahiyi sökün ve tüm galonu yere boşaltın. Ve şimdi, bunu binlerce kez daha yap. Bu , tek bir tavuğu kabuktan rafa taşımak için ne kadar su gerektiğiyle ilgili , benzer miktarlarda bitki bazlı protein üretmek için gerekenden çok daha fazla . Diğer bir deyişle, aileniz için tek bir tavuk yemeğini atlayarak daha fazla su tasarrufu sağlarsınız , altı aylık duşları atlamaktansa.”
(Sadece tek bir tavuk yetiştirmek için bile çok fazla su harcanır.)

“Et tüketimi, küresel olarak artıyor; Çin, Hindistan ve Brezilya gibi ülkeler daha çok Amerikalılar gibi yemek yemeyi arzuluyor - bu, et, yumurta ve süt ürünleri ağırlıklı bir diyet. Nüfusumuzun 2050 yılına kadar milyarlarca artacağı tahmin edildiğinden, durum oldukça vahim görünüyor. Gezegenimiz yeterince büyük değil et merkezli bir diyetle milyarlarca daha fazla tüketiciyi sürdürmek. İklim değişikliği çok büyük olacak, ormansızlaşma çok şiddetli olacak, su kullanımı çok azalacak ve çiftlik hayvanlarının zarar görmesi de ciddi bir endişe kaynağı olacak.”

“Ya tıpkı gazyağının balinaları kesmeden evlerimizi aydınlatmamızı sağlaması gibi , insanların canı çektiği eti hayvanları yetiştirip kesmeden yemelerini sağlayacak bir teknolojik yenilik olsaydı ? Bazı girişimcilerin şimdi tam olarak bunu yaptığı ortaya çıktı. Bugün inanılmaz bir devrimin başlangıcına tanık oluyoruz : temiz et devrimi. Sorun çok fazla çiftlik hayvanıysa, çözüm o hayvanların kendilerinde, hücrelerinde olabilir.”
(Lamba için balina yağına çok daha iyi alternatif bulunması gibi, et sağlamak için hayvan yetiştirmek yerine çok daha iyi bir alternatif gelişiyor!)

(Artık bir hayvanın hücresinin çoğalması sağlanarak et üretilebiliyor. Sahte değil gerçek bir et!)
“Büyüyen bir nüfusu beslemek için, hayvan tarımı ile büyümek yerine, şimdi bazıları küçülmeye başlıyor, hücresel tarım, gerçek hayvan etleri ve diğer hayvansal ürünler gibi gıdaların kesim yerine doğrudan hücrelerden yetiştirilmesi süreci. . Emin olmak için, bu ete bir alternatif veya ikame değildir. Hayvan olmadan basitçe yetiştirilen gerçek hayvan etlerinden bahsediyoruz. Bilim kurgu gibi gelebilir, ama gerçekten de artık bilim gerçeğidir.”

“Bir tavuktan susam tanesi büyüklüğünde biyopsi alarak, bu hücrelerden gerçek tavuk nuggetları yetiştirebilir ve o tavuğun ayaklarınızın dibindeki çimleri canlı ve sağlıklı bir şekilde gagaladığı sırada onları onun önünde yiyebilirsiniz.” (Gülüşmeler)

(Yeni bir evcilleştirme keşfediliyor.)
“Binlerce yıl önceki ilk evcilleştirmede atalarımız , yiyeceklerimizi nasıl ürettiğimiz üzerinde daha fazla kontrol uygulayarak vahşi hayvanları yetiştirmeye ve tohum ekmeye başladılar. Bugün, bu kontrolü hücresel düzeye indiriyoruz. Atalarımız vahşi hayvanları evcilleştirip besi hayvanı haline getirirken, bugün biz bu hayvanların hücrelerini evcilleştirmeye başlıyoruz. Ve bir ineğin tek hücresinden bütün bir köyü beslemeye yetecek kadar sığır eti yetiştirebilirsin. Ve bu gelen ikinci evcilleştirmenin hikayesi uysal olmaktan başka her şeydir.”
(Tek bir hücrenin çoğalması sağlanarak, bir köyü besleyebilecek kadar çok ete dönüşebilir.)

“1931'de Winston Churchill, bu yenilikçilerin ortaya çıkacağını kehanet etti. Geleceğin İngiltere Başbakanı , 50 yıl sonra dünyanın nasıl görünebileceğini tahmin eden bir denemede, gerçekten istediğimiz parçaları basitçe büyütebildiğimizde, bütün hayvanları yetiştirme saçmalığını terk edeceğimizi öne sürdü . Elbette, zamanlaması birkaç on yıl sonra olabilir, ancak öngördüğü devrim şimdi tüm hızıyla, girişimlerle - bazıları Bill Gates ve Richard Branson gibi milyarder yatırımcılar ve hatta Cargill gibi et devleri tarafından destekleniyor - şimdi Churchill'in vizyonunu gerçeğe dönüştürmek için yarışıyor.”

“Ve eğer başarılı olurlarsa, şaşırtıcı derecede daha az sera gazı emisyonu, daha az toprak ve daha az su ile gerçek hayvansal ürünler üreteceklerinden , sonuçlar şaşırtıcı olabilir.”

“Bir düşünün: Şu anda mutfaklarımızda çiğ ete neredeyse zehirli atık gibi davranmamız konusunda uyarıldık. Neden? Çünkü dışkı, E.Coli, Salmonella, Campylobacter ile dolu. Bunlar, etimizin pisliğini tam anlamıyla pişirmezsek bizi hasta edebilecek bağırsak patojenleridir.” (Gülüşmeler)

“Ama temiz et yetiştirirken bağırsaklara ihtiyacınız yok! Sadece gerçekten istediğin kasları geliştirirsin. Bu patojenik bakteri eksikliği, onu yemeyi daha güvenli hale getirmekle kalmaz, aynı zamanda temiz etin geleneksel etten çok daha yavaş bozulduğu anlamına gelir . Bu şirketler , pek çok gıda güvenliği uzmanının bu konuda çok hevesli olduğu bir gıda devrimi gerçekleştiriyor.”
(Geleneksel et aslında oldukça pistir. Bu yüzden pişirmek gerekiyor. Oysa laboratuvarda hücrenin çoğalması sağlanarak et oluştururken ortamda patojenik bakteri yoktur.)

“Elbette başka bir soru daha var, o da şu: İnsanlar bunu gerçekten yiyecek mi? Yani, tadı nasıl? Gezegendeki herhangi bir insandan daha fazla çeşitte temiz hayvan ürünü yemiş olabileceğimi söylemekten gurur duyuyorum.”

“Ev sahibim, Modern Meadow girişiminden Andras Forgacs, o zamanlar biftek cipsi dediği şeyi yetiştiriyordu. Onları patates cipsi gibi düşünün ama sığır etinden yapılmış. O zamandan beri çabalarını yalnızca deriye odaklamaya devam etti. ama o zamanlar, Andras bir inekten tek tek hücreler alıyor ve bu biftek cipslerini laboratuvarında yetiştiriyor, mangalda pişiriyor ve kurutuyor, ince kurutulmuş et parçaları gibi görünmelerini sağlıyordu. Bana cömertçe biftek cipslerinden bir örnek sunarak beni şaşırttı ve tabii ki kabul ettim. Ne bekleyeceğimden pek emin değildim ama o biftek parçasını dilime koyduğumda ağzım sulanmaya başladı. Çiğnedim, beğendiğimi söyledim ve itiraf etmeliyim ki keşke daha fazla olsaydı.”

(Pek çok insan laboratuvarda oluşturulan ete itiraz edecektir; “Bu doğal değil” diyeceklerdir. Peki, alışık oldukları geleneksel etler nasıl üretilmektedir acaba!)
“Bir hayvanın etini o hayvanın vücudunun dışında büyütmek, bu doğal değil mi? Pekala, şu anki et üretimi yöntemlerimizin ne kadar doğal olduğunu düşünmek için bir an durup hızlıca düşünmemiz için iyi bir zaman olabilir. Tek bir örnek olarak tavuğu ele alalım. Bugün Amerika'da yediğimiz tavuğun neredeyse tamamı fabrika çiftliklerinde çürüyen, kendi dışkılarında yaşayan, güneşi sırtlarında hiç hissetmeyen, çimenlere ayak basmamış, antibiyotikler gibi ilaçlarla dolup taşıyorlardı, genetik olarak o kadar büyük ve o kadar hızlı büyümek üzere seçilmişlerdi ki, birçoğu kendi doğal olmayan kütlelerinin altında çökmeden önce birkaç adımdan fazlasını atamıyordu . Ve nihayet kesime götürüldüklerinde, diyelim ki, bunu duymamayı tercih edersiniz. Dolayısıyla , mevcut et üretim yöntemlerimizin çoğunun ne kadar doğal, sürdürülemez ve insanlık dışı olduğunu düşündüğümüzde , temiz et birdenbire doğal olarak tercih edilen bir seçim gibi görünüyor.”

“Bazı açılardan eskilerin doğal buz endüstrisini akla getiriyor. 19. yüzyılda, balinalar zıpkınlardan kaçarken, kuzey göllerinden devasa doğal buz blokları sürükleniyordu. onları dünyanın her yerine, tüketicilerin buz olmadığı daha sıcak iklimlere göndermek . Pekala, endüstriyel soğutmanın ortaya çıkışına girin ve birdenbire, sadece önünüzdeki yerel suyu soğutarak buz üretmenin çok daha verimli bir yolunu buldunuz. Pekala, doğal buz endüstrisi bu teknolojik yeniliğe çok kızdı, sözde yapay buza karşı sövdü ve tüketicileri bu yapay buzu kullanmanın doğal olmadığı ve hatta belki de güvensiz olduğu konusunda uyardı. O zamanki ironi, yapay buzun aslında çok daha güvenli olmasıydı çünkü dondurulmadan önce kaynatılmış veya başka bir şekilde filtrelenmiş su kullanıyorlardı. oysa sanayi devriminden bu suyu aldıkları göllerde dışkılayan atlar tarafından kirletilen göllerden doğal buz toplanıyordu . Ve bugün, neredeyse her birimizin evinde yapay bir buz makinesi var - onlara dondurucu diyoruz. Bunda doğal olmayan bir şey olduğunu düşünmüyoruz; aslında, muhtemelen onsuz yaşamayı düşünmezsiniz bile.”

“Bu temiz et girişimlerinin hazırlamakta olduğu devrim nedeniyle , yakında Winston Churchill'in tasavvur ettiği geleceğin tadına varabiliriz . O gelecekte mümkün mü, Bir fabrika çiftliği bize, günümüzde bir balina gemisinin göründüğü kadar arkaik görünebilir mi? Bir gün bir mezbaha bıçağı teknolojik olarak ilkel bir geçmişin kalıntısı gibi görünebilir mi ? Hayal etmesi o kadar da zor değil bence. Ve ben, öncelikle, her birinizle o temiz, daha yeşil, daha sürdürülebilir, daha insancıl geleceği tatmak için sabırsızlanıyorum.

Bunlar da İlginizi Çekebilir:
Et Üretimini Yeniden Keşfetmek - Konferans
Yiyecekleri Fabrikalarda Üretmeye Başlamak
Biyoteknolojik Balık ve Yapay Et
Yapay Et - Haber