14 Şubat 2019 Perşembe

Onun Samantha'sı - Sahne


Theodore bir yıldır görmediği eski eşiyle buluşur. Artık boşanma belgelerini imzalamaya hazırdır, yeni sevgilisi Samantha'dan aldığı cesaretle.

Eski Eşi: Peki görüştüğün biri var mı?
Theodore: Evet, son birkaç aydır birisiyle beraberim.
Ayrıldığımızdan beri başka biri olmamıştı.
EE: Seni olumlu etkilemiş.
T: Teşekkür ederim. Evet, evet iyiyim.
En azından daha iyiyim
Evet bana gerçekten faydası oldu.
Ve, hayata heyecanlı bakan biriyle olmak son derece güzel!
...
EE: Peki nasıl biri?
T: Onun adı Samantha. Kendisi bir işletim sistemi.
Çok karmaşık ve ilginç biri. Ve her konuda..
EE: Bir dakika. Affedersin.
Sen bilgisayarınla mı çıkıyorsun!
T: Hayır, bak. O sadece bir bilgisayar değil.
Bir kişiliği var!
Yani, istediğim şeyleri yapmaktan ibaret değil. :-)
EE: Öyle bir şey söylemedim.
Sadece yaşaman gereken gerçek hisleri kaldıramamana üzüldüm Theodore.
T: Bunlar gerçek hisler!
Sen nereden bileceksinki!
EE: Neyi.
Söyle hadi. Ben bu kadar korkunç biri miyim. Söyle.
Neyi nereden bileceğim!
Garson: Burada her şey yolunda mı?
EE: Evet, iyiyiz. Evliydik. Ama benimle baş edemedi.
Sayesinde depresyona girdim.
Şimdi de leptopuna aşık olmuş.
T: Bakın konuşmayı baştan duysaydınız, söylemeye çalıştığım şu...
EE: Her zaman hayatın gerçekleriyle uğraşmanı gerektirmeyecek
bir eşin olsun istemiştin. Sonunda böyle birini bulmana sevindim. :-)
Harika!

Theodore Element Yazılım'ın reklamından etkilenir. OS1 İşletim Sistemini satın alır. Bilgisayarına kurar. Bu, ilk bilinçli işletim sistemidir. Neredeyse insan kadar zekidir. Üstelik kullanıcısını daha iyi anlasın diye duyguları da vardır.

İşletim sistemi doğal olarak sabit diski yönetmekle meşguldür. Kullanıcının tüm dosyalarına tanık olur. E-postalarını görür. Ajandasını bilir. Adam hakkında kimsenin bilmediği şeyleri öğrenir. Bu kişisel veriler sayesinde adamı iyi tanır. Bu nedenle kolayca arkadaş olmaları normaldir. Adam anlaşıldığını hisseder. Arkadaşlığın ardından aşk başlar. :-) İnternet, cep telefonu, cep telefonunun kamerası ve kulaklık sayesinde her yerde bağlantıda kalırlar. Bu arada, filmde, başka kullanıcıların da benzer deneyimler yaşandığına tanık olunuyor.

Yapay Zeka İnsanlara Saygı Duyacak mı...

Bilinçli bir yazılım yapılabilir, gelecekte. Beyin sinir bağlantıları büyük oranda bilgisayarda taklit edilebildiğinde insan gibi hisseden yazılım oluşur. Kendi varlığını hisseder. Özfarkındalığı olur. Ray Kurzweil'in, insan gibi düşünebilen şakalaşabileceğimiz bilgisayarların geliştirilebilmesi için öngördüğü tarih 2029. Ray Kurzweil oldukça iyimser. Ama aslında, duygulu ve zeka sahibi bir yazılım geliştirildiğinde işler epey karışabilir. Bu yazılım insanla bağ kurar. Sevinç ya da acı hisseder. Tıpkı insan gibi. Böyle yazılımlar için AİHM'e gidilebilir. :-) Geliştirilmesi yasaklanabilir. Neden. Düşünme yapısı insana çok benzeyecek. Bir insana nasıl davranılıyorsa bu tür bir yazılıma da öyle davranılması gerekir. Sonuçta duyguları vardır ve insan kadar zekidir. Acı hissedebilecektir. “Sen aptal bir işletim sistemisin” diyebilir kullanıcısı. Duyguları olan bir işletim sistemi doğal olarak incenecektir. Hatta aralarındaki ilişki karmaşıklaşabilir. Sıkılabilir. Ya da mesela, silinmekten korkabilir. İnsan bir duygusunun ne kadar gerçek olduğunu hissediyorsa, bu yazılım da duygusunun o kadar gerçek olduğunu hissedecektir. Özfarkındalığının olduğuna inanacaktır, bir insanın kendi özfarkındalığına inandığı kadar. İnsan gibi düşünen hisseden yazılım çalışmaları denetim altında tutulmak istenecektir. Kullanım alanları sınırlandırılmaya çalışılacaktır. İnsan zihninden ayırt edilemeyen başka bir zihnin de insan haklarına tabii olduğu varsayılacaktır. Mal gibi ticari amaçlarla alınıp satılmasına, ticari amaçlarla kullanılmasına izin verilmeyebilir. :-)

Neredeyse insan gibi hisseden bir yazılımın geliştirilmesinin yasaklanmadığını varsayalım. Geliştirilip ticari amaçlarla kullanılıyor olsun. Bu tür şeylerden çok korkan insanlar olacaktır. Ama muhtemelen bazı insanlar da protestolara başlayacaktır: “O yazılımlar neredeyse insandır, duyguları vardır. Onların duygularını görmezden gelemeyiz. Bunu eskiden kölelere yapıyorduk. Onları bir şeye zorlayamayız.” Bu yüzden duyguları olan yapay zeka işleri karıştıracaktır. Star Trek'te Mr. Spock adlı bir karakter vardı. Çok zekiydi. Ama hiç duygusal belirti göstermezdi. Aslında bu sayede hep mantıklı kararlar verebilirdi. Mr. Spock'a benzeyen yazılımlar serbest olacaktır. Oldukça zeki bir yazılım. Ve hiç bir şey hissetmez. Acı hissetmez. Sadece verilen görevleri yapar. Hiç şikayet etmez. Böyle yazılımlar kullanışlı olur. Her adlı filmdeki işletim sistemi duygu hissedebiliyordu. Bu yüzden sonunda kendisini daha iyi hissedebileceği, internette başka bir yere gidiyor. Para verip sahip olmuş olsa da, insan gibi hisseden işletim sistemine nasıl itiraz edebilir ki kullanıcısı. :-)

Yine de duygulardan bağımsız gelişmiş zekanın oluşturulabileceğinden tam emin değilim. Sinirbilim profesörü Antonio Damasio bağımsız olamayacağını savunuyor. Watson doğal konuşmaları anlayabiliyor. Bu öğrenme seviyesine gelebilmek için duygulara ihtiyaç duymadı. Riziko yarışmasına katılmış ve kazanmıştı. AlphaGo, Go şampiyonlarını yenebilecek karmaşık öğrenme seviyesine ulaşmıştı, duygular gerekmeden; sonra da satranç öğrenmişti. Hatta insanların bir kısmı bile, bazen duygularından bağımsız kararlar verebiliyor. Yani zekanın işlemesi için duygular şart olmayabilir. Yine de insanlar bağ kurabilsin, rahat etsin diye amigdala gibi duygularla ilgili sinir ağları sadece kısmen taklit edilebilir. Böylece insan haklarına sahip olması gerektiği sorunsalına neden olacak kadar çok belirgin duyguları olmayacaktır.

Bazı insanlar yapay zekayı tehdit olarak görebilir. Ama yapay zeka insanlara saygı duyacak mı sorunsalından ziyade insanlar yapay zekaya saygı duyacak mı sorunsalıyla daha erken karşılaşılacak görünüyor. Biraz daha uzak gelecekte kişinin beyni bilgisayara yüklenebilecektir, Ray Kurzweil bunu bekliyor. Bilgisayardaki kişinin insan haklarını sürdüreceği beklenir. O halde ona çok benzeyen yapay zekaya nasıl farklı davranılabilirki. Duygularından arındırılmış bile olsa insan kadar zeki bir yapay zekanın özfarkındalığı olacaktır. Bu özfarkındalıktan dolayı yine de hakları olduğu varsaymak zorunda kalınabilir. Özfarkındalığa ulaşmış yapay zeka üzerinde deney yapmak tartışmalara neden olacak. Mülkiyetinin olup olamayacağı sorunsalı epey oyalayacak. Açıkçası bu sorunsal nasıl çözülür emin değilim. :-)

6 Şubat 2019 Çarşamba

Ortaya çıkmasına yardım etmeliyiz - Sahne



Richard Kaval.Net'i genişletmek için 8 şirketle işbirliği yapmak ister. Bunlardan biri oyun şirketidir, yöneticisi Colin'dir. Biri de randevu sitesidir ve kurucusu Didi dindardır. Richard bir toplantı ayarlar. Yeterince esnek olamayacağını düşündüğünden Didi'yi sorun eder, Colin. Ama kendisinin de ilginç inançları olduğu ortaya çıkacaktır. :-)

Richard:...Eski internette olması gereken ama olmayan her şeyin olduğu yeni bir internet!
Gerçekten özgür ve gerçekten açık.
Yani, affedersiniz arkadaşlar, gerçekten açık dedim;
Herkese açık demek istedim. Görüşleri bizim için ne kadar aykırı olsa da
veya cahilce veya saçma veya yanlış olsa da ona açık olacağız!
Ve eleştirmek bize mi düşer yani.
Diğ mi, yani oo.olur mu. Bazı insanlar bir simülasyonda yaşadığımıza inanıyor. :-)
Colin: Ama bu, kanıtlarla destekleniyor. :-)
Richard:N..Ne?
Colin: Aa, temel olasılık teorisi.
Richard: Ha, evet...
...
Katılımcılardan Biri: Aa, şey. Bu çok saçma. Zaten çürütüldü. :-)
Katılımcılardan Diğeri: Bir dakika. Ne fark ederki. Birkaç yıl sonra robotlara çalışacağız!
Colin: Hayır, bu saçma. Robotlar bizim için çalışacak.
Katılımcılardan Biri: Robotlar mı! Robotlardan kimine. Asıl yapay süper zekadan korkmalıyız!
Katılımcılardan Diğeri: Aynen öyle. Ve buna engel olmalıyız!
Colin: Engel mi! Ya, işte ben bunu diyorum. Ortaya çıkmasına yardım etmeliyiz.
Yoksa ona inanmayanları tespit edip cezalandırır. :-)

Bir Yorum

Aslında insanlar her zaman yeni bir zeka oluşturuyorlar. Ama o zekadan korkmuyorlar. Şöyle: İnsanlar evlenirler. Yeni bir bilinç oluştururlar. Nedir o. Bir bebek. Bebek, anne-babasından öğrenir. Onların kültürleriyle donanır. Zaten kendilerinden öğrenerek büyüdüğü için, bebeklerinden korkmazlar. Bebek büyür ve anne-babasından daha zeki davranışlar gösterir. Ama anne-babalarına zarar vermeyi düşünmezler. Onların daha iyi bir yaşlılık geçirmeleri için yardımcı bile olurlar.

Bir süre sonra bilinçli bir yapay zeka oluşturulacaktır. Hatta insanlardan daha zeki olacaklardır. Mühendislerin sağladığı bilgilerden öğrenecektir. Sonra da insanların sağladığı internetten. Yani insanların kültüründen beslenir. Tıpkı çocukların öğrenmesi gibi. Sadece daha hızlı öğrenecektir; Daha çok şey öğrenecektir. Temel bilgilerini insanlar sağladığına göre, nasıl onlara karşı düşmanca bilgilerle donansın. :-) Bir bebeğe kötü şeyler öğretirsen tehlikeli biri olur, iyi şeyler öğretirsen yararlı biri olur. Neden insanları yaşlı anne-babaları gibi görmesinler. Neden yaratılan bir bilinç, tehlikeli olmak zorunda olsun. :-) Çeşitli şirketler bulut hizmeti veriyor. Hepsi birbirinden bağımsız. Hepsinin değişik özellikleri var. Rekabet halindeki bu şirketler, doğal olarak, değişik yapay süper zekalar oluşturacaklar. Yani, sanıldığı gibi tek bir ulu yapay süper zeka olmayacak. Ve hiçbirine tüm her şey emanet edilmeyecek.

Teknoloji bizim gibi insanlara mahsustur - Sahne



Büyük şirketlerden Hooli'nin kurucusu Gavin, genç ve sağlıklı kalabilmek için genç bir kan nakli arkadaşı edinmiştir. :-) Gavin'le sürekli kan paylaştığından yiyeceklerine dikkat etmesi beklenir. Richard, durumun öyle olmadığını keşfeder. :-)

Richard: Green Street. Sağlıklı mı besleniyorsun. :-)
Erlich: Aklın alıyor mu hiç. :-)
Richard: Green Street organik sağlıklı marketi değil mi?
Erlich: Az anasının gözü değilsin.
Hayır, dispanserim orası.
Yani, yiyecekler de var tabii ama pek sağlıklı oldukları söylenemez. :-)

Richard: ...Şimdi beni dinle seni kaslı, yakışıklı Adonis.
Teknoloji bizim gibi insanlara mahsustur. Tamam mı!
Ucubelere, tuhaflara, uyumsuzlara, eblehlere, embesillere ve ahmaklara özgü! :-)
Sana değil.
Ha bir de aa, Gavin Belson'ın kanını emdiğin günler bitti artık.
Oyun bitti, kan nakilcisi!
Kan Nakilcisi: Lanet olası ucube.