6 Kasım 2020 Cuma

“Kabul Edilmiş Yetersizlikler” Üzerine Düşünceler – Yapay Zeka

Bir sohbet programıyla konuşulduğunu düşünün. Cümleleri ayrı ayrı genelde anlıyor olur. Konuşma uzadıkça bir şey fark edilir. Sohbet programı, ne yazık ki tutarsız konuşmalar yapıyordur. Yapay Zeka belirli bir konuda eğitilebiliyor. Bu konuda uzmanlaşabiliyor. Ama hayatın genel bilgisini almıyor. Sadece o konunun detaylarını öğreniyor. Bu da uzmanlık alanı dışında bir şeyle karşılaşınca ya da önceden öğrenmediği bir durumla karşılaşınca, sağduyudan yoksun yanıtlar vermesine neden olabiliyor.

Peki insanlarda durum nedir. Hayatın genel bilgisi yavaş yavaş verilir insana. Çocukluktan itibaren hayatın bilgisini yavaş yavaş keşfeder. Ailesinden öğrenir. Büyüyünce bir alana yönlenir. O konuda uzmanlaşır. Ama önceden öğrendiği genel bilgi tabanı hazırdır. Uzmanlık bilgisini onun üzerine kurar. Uzmanlık alanında bir karar verirken bu alt tabandan da denetim sağlar. Taban, kurulan bilginin alt dalları oluyor. Bir konuya derinleştikçe ilgili dallardan çok sayıda dallanma başlıyor 

İnsanları alışık olduğu düzenden çıkarın. Başka bir düzene yerleştirin. Örneğin başka bir gezegene götürün. Oranın şartları ne kadar yabancı gelecektir. Çünkü oranın genel bilgisinden yoksundurlar. Affedilmez hatalar yapmaları yüksek olasılıktır. Oraya uygun sağduyulu kararlar vermeyi bilmezler. Orada uzun süre dayanamazlar. Başlarına orayı bilen bir öğretmen -mesela astronot- gelirse işler değişir. Onlara neyin doğru neyin yanlış olduğunu öğretir. İnsanlar oranın genel bilgisini yavaş yavaş öğrenirler. Artık daha oraya uygun sağduyulu karar verebilirler. İşte Yapay Zekanın uzmanlık alanı dışındaki konular böyledir. Genel bilgisi yoktur. Bu arada, 4-5 yaşındaki bir çocukla sohbet etmek de kolay olmaz. Çünkü hayatın genel bilgisi henüz kurulmamıştır. Dolaysıyla sohbet detaylandıkça anlayamaz ve sağduyulu yanıtları azalır. 

Peki insan beyni ile yapay sinir ağı arasındaki fark nedir. Neden genel bilgiyi yavaş yavaş öğrenmiyor. İnsan beyninde 1014 tane sinir bağlantısı vardır. Günümüzde kurulabilen YSA bağlantıları sayısı henüz bunun çok altındadır. Şimdilik YSA’nı bu kadar geniş bir alanda eğitmek çok zordur. Bir sürü genel bilgiyi tutacak ağ kapasitesi zaten yoktur. Ama gelecekte YSA’lar da bir çocuk gibi genel bilgilerle eğitilecektir. Belki internet sitelerinde gezinerek öğrenecektir, bir insan gibi dünyayı fiziksel olarak deneyimlemek yerine. Evet, bir sürü yanlış bilginin etkisinde kalabilir. Ama internete salmadan önce temel bilgisi sağlam tutulabilir. Böylece internette gezinirken yanlış bilgileri daha kolay eleyebilir; -tıpkı, ailelerin daha sağlıklı temel bilgilerle donatan çocuklarının, internetteki bilgileri daha kolay eleyerek öğrenmeleri gibi-. Ondan sonra bir ya da birkaç uzmanlık alanında eğitilecektir, kurulan YSA’nın büyüklüğüne bağlı olarak. İşte o zaman daha insan gibi sağduyulu kararlar verecektir.

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder