Doktor ve mühendis Todd Kuiken, insan sinir sistemine bağlanabilen kol protezleri imal ediyor, böylelikle hareket, kontrol ve hatta hisleri geri kazandırabiliyor. Hastası Amanda Kitts, sahnede bu yeni nesil robot kolunu tanıtıyor.
- Bu sinir sinyallerini yükseltmek için biyolojik bir yükseltici kullanıyoruz -- kasları. Kaslar sinir sinyallerini yaklaşık bin kata kadar yükselteceklerdir, böylece bu sinyalleri aynen biraz önce gördüğünüz gibi deri üzerinden kaydedebileceğiz. Bu yaklaşımımız "hedefli yeniden sinirle donatma" (targeted reinnervation) olarak isimlendiriliyor. Kolunun tamamını kaybetmiş birisini düşünün, hala kolunuza giden 4 büyük sinir bulunmaktadır. Sinirleri alıp göğüs kaslarının içerisinde gelişmelerini sağlıyoruz. Şimdi ellerinizi kapamayı düşünüyorsunuz ve göğüsünüzün üzerindeki bir kesimdeki kaslar kasılıyor. Dirseğinizi açmayı düşünüyorsunuz başka bir kesimdeki kaslar kasılıyor. Ve elektrotlar yahut anten yardımıyla bu kasılmayı algılayıp kola hareket etmesini söylüyoruz. Fikir bu.
(Koldaki sinirleri göğse yönlendiriyorlar. Sinirler göğüsteki kaslarla bağlantı kuruyor. Bu sayede hasta elini göğsünde hissetmeye başlıyor. Oraya bir nesneyle dokunulduğunda eline dokunulduğunu hissediyor. Elini hareket ettirmeyi düşündüğünde göğüs kasları hareketleniyor. Bu kaslara algılayıcılar takılıyor. Bunlar, kasları analiz ederek protez kolu hareketlediriyor. Elini yukarı kaldırmayı düşündüğünde protez kol yukarı kalkıyor. Algılayıcıları neden doğrudan sinir uçlarına bağlamak yerine dolaylı olarak kaslara bağlanıyor! Çünkü her sinir ucundan gelen sinyalleri okumak teknolojik olarak çok zor, şimdilik. Sinir uçlarındaki elektrik sinyallerini okumaktaki şu andaki durumumuzu gösterdiğinden konferansı yayınlıyorum. Gelecek vadediyor. Gelecekte sinirlerin sinyalleri doğrudan okunabilir. Sinirlerin kontrol ettiği aygıtlar tasarlanabilir. :-) )
- Şimdi beyne bir cihaz koyup beyinde bu sinyalleri kaydetmeyi veya doğrudan sinirlerin uçlarından bu sinyalleri kaydetmeyi önerebilirsiniz. Bunlar gerçekten heycan verici araştırma alanları, fakat bu gerçekten, gerçekten zor. Bu küçücük ve birbirinden ayrı nöronlardan sinyalleri kaydedebilmek için yüzlerce mikroskopik teller koymanız gerek -- mikrovoltlar düzeyinde minicik sinyaller çıkaran sıradan fiberler. Ve şu an için bunu yapmak benim ve hastalarım için fazlasıyla zor.
(Sinirlerin elektrik sinyal verilerini okumanın zorluğundan bahsediyor.)
- Elinin hissi göğsünde tekrardan oluşmuştu çünkü büyük ihtimalle çok miktarda yağıda aldığımızdan derisi hemen kasının altındaydı ve sinirleride alınmıştı. Jessenin burasına dokunduğunuzda başparmağını hissediyor; burasına dokunduğunuzda serçe parmağını hissediyor. Bir gramlık hafif bir baskıyı bile hissedebiliyor. Sıcağı soğuğu, keskinliği, kütlüğü hepsini kaybettiği elinde, ya da elinde ve göğsünde hissediyor, fakat ikisinden birine dikkatini verebiliyor. Yani bizim için gerçekten heyecan verici, çünkü artık büyük bir kapımız var, bir kapı, veya dokunma hissini geri döndürebilecek bir yol, öyle ki protez eliyle dokunduğunda neye dokunduğunu hissedebilecek. Elinde sensörlerin olduğunu ve bunların yeni el derisine bastırdığını hayal edin. Gerçekten çok heyecan verici.
- Bisiklet kablosu sağ kolunda, hala eski teknolojiyi kullanıyorum. Hangi eklemi oynatacağını şuradaki çene düğmeleriyle seçiyor. Sol tarafta üç eklemli modern motorlu bir protezi var, omuzundaki küçük pedlere dokunarak kolun hareket etmesini sağlıyor. Ve Jesse iyi bir vinç operatörü, kendisi standartlarımıza göre oldukçe iyi.
(Olağan protezlerden bahsediyor. Koldaki düğmelerle kontrol ediliyor.)
Konferansı İzle
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder