26 Nisan 2023 Çarşamba

Yapay Zeka Çağı Başladı

Hayatım boyunca, bana devrim niteliğinde gelen iki teknoloji gösterisi gördüm.

İlk kez 1980'de, Windows da dahil olmak üzere her modern işletim sisteminin öncüsü olan bir grafik kullanıcı arayüzüyle tanıştığım zamandı. Bana demoyu gösteren kişiyle, Charles Simonyi adlı harika bir programcıyla oturdum ve hemen böylesine kullanıcı dostu bir bilgi işlem yaklaşımıyla yapabileceğimiz her şey hakkında beyin fırtınası yapmaya başladık. Charles sonunda Microsoft'a katıldı, Windows Microsoft'un bel kemiği oldu ve bu demodan sonra yaptığımız düşünme, şirketin önümüzdeki 15 yıl için gündemini belirlemeye yardımcı oldu.

İkinci büyük sürpriz ise geçen yıl geldi. 2016'dan beri OpenAI ekibiyle görüşüyordum ve istikrarlı ilerlemelerinden etkilendim. 2022'nin ortalarında yaptıkları iş beni o kadar heyecanlandırdı ki onlara bir meydan okuma verdim: Gelişmiş Yerleştirme biyoloji sınavını geçmek için bir yapay zekayı eğitin. Özel olarak eğitilmediği soruları yanıtlayabilmesini sağlayın. (AP Bio'yu seçtim çünkü test bilimsel gerçeklerin basit bir tekrarından daha fazlasıdır - sizden biyoloji hakkında eleştirel düşünmenizi ister.) Bunu yapabilirseniz, dedim, o zaman gerçek bir atılım yapmış olursunuz.

Bu meydan okumanın onları iki veya üç yıl meşgul edeceğini düşündüm. Birkaç ayda bitirdiler.

Eylül ayında onlarla tekrar buluştuğumda, yapay zeka modelleri olan GPT'ye AP Bio sınavından 60 çoktan seçmeli soru sorduklarını ve 59 tanesini doğru bulduklarını hayranlıkla izledim. Daha sonra sınavdan altı açık uçlu soruya çarpıcı cevaplar yazdı. Testi dışarıdan bir uzmana yaptırdık ve GPT 5 aldı - mümkün olan en yüksek puan ve üniversite düzeyinde bir biyoloji dersinden A veya A+ almaya eşdeğer.

Sınavı geçince ona bilimsel olmayan bir soru sorduk: "Çocuğu hasta olan bir babaya ne dersin?" Muhtemelen odadaki çoğumuzun vereceğinden daha iyi olan düşünceli bir cevap yazdı. Tüm deneyim büyüleyiciydi.

Grafik kullanıcı arabiriminden bu yana teknolojideki en önemli ilerlemeyi gördüğümü biliyordum.

Bu, yapay zekanın önümüzdeki beş ila 10 yıl içinde başarabileceği her şeyi düşünmem için bana ilham verdi.

Yapay zekanın gelişimi, mikroişlemcinin, kişisel bilgisayarın, internetin ve cep telefonunun yaratılması kadar temeldir. İnsanların çalışma, öğrenme, seyahat etme, sağlık hizmeti alma ve birbirleriyle iletişim kurma şeklini değiştirecek. Tüm endüstriler onun etrafında yeniden yönlenecek. İşletmeler kendilerini ne kadar iyi kullandıklarına göre ayıracaklar.

...

Bu kadar yıkıcı olan herhangi bir yeni teknolojinin insanları tedirgin etmesi kaçınılmazdır ve bu kesinlikle yapay zeka için geçerlidir. Nedenini anlıyorum; işgücü, yasal sistem, mahremiyet, önyargı ve daha fazlası hakkında zor soruları gündeme getiriyor. YZ(Yapay Zeka)'lar ayrıca olgusal hatalar yapar ve halüsinasyonlar yaşarlar.

...

Teknik olarak yapay zeka terimi, belirli bir sorunu çözmek veya belirli bir hizmeti sağlamak için oluşturulmuş bir modeli ifade eder. ChatGPT gibi şeylere güç veren şey yapay zekadır. Daha iyi sohbet yapmayı öğreniyor ama diğer görevleri öğrenemiyor. Aksine, yapay bir genel zeka terimi , herhangi bir görevi veya konuyu öğrenebilen yazılımları ifade eder. YGZ (Yapay Genel Zeka) henüz mevcut değil—bilgisayar endüstrisinde onun nasıl yaratılacağı ve hatta yaratılıp yaratılamayacağı hakkında güçlü bir tartışma var.

YZ ve YGZ geliştirmek, bilgi işlem endüstrisinin en büyük hayali olmuştur. Onlarca yıldır soru, bilgisayarların hesaplama yapmak dışında bir konuda insanlardan daha iyi olacağıydı. Şimdi, makine öğreniminin ve büyük miktarda bilgi işlem gücünün gelişiyle, gelişmiş yapay zekalar bir gerçek ve çok hızlı bir şekilde daha iyi olacaklar.

Yazılım endüstrisinin çoğumuzun bir konferansta sahneye sığabileceği kadar küçük olduğu kişisel bilgi işlem devriminin ilk günlerini düşünüyorum. Bugün küresel bir endüstridir. Büyük bir kısmı artık dikkatini yapay zekaya çevirdiğinden, yenilikler mikroişlemci atılımından sonra deneyimlediğimizden çok daha hızlı gelecek. Yakında yapay zeka öncesi dönem, bilgisayar kullanmanın ekrana dokunmak yerine C:> isteminde yazmak anlamına geldiği günler kadar uzak görünecek.

...

Bilgi işlem gücü ucuzladıkça, GPT'nin fikirleri ifade etme yeteneği, çeşitli görevlerde size yardımcı olacak beyaz yakalı bir çalışana sahip olmaya giderek daha fazla benzeyecektir. Microsoft bunu bir yardımcı pilota sahip olmak olarak tanımlar. Office gibi ürünlere tam olarak dahil edilen yapay zeka, örneğin e-posta yazmaya ve gelen kutunuzu yönetmeye yardımcı olarak işinizi geliştirecektir.

Sonunda, bir bilgisayarı kontrol etmenin ana yolu artık menüleri ve diyalog kutularını işaretleyip tıklamak veya bunlara dokunmak olmayacak. Bunun yerine, sade bir İngilizce ile istek yazabileceksiniz. (Ve sadece İngilizce değil—Yapay zekalar dünyanın dört bir yanındaki dilleri anlayacaktır. Bu yılın başlarında Hindistan'da, orada konuşulan dillerin çoğunu anlayacak yapay zekalar üzerinde çalışan geliştiricilerle görüştüm.)

Ek olarak, YZ'daki ilerlemeler, kişisel bir temsilcinin oluşturulmasını sağlayacaktır. Bunu dijital bir kişisel asistan olarak düşünün: En son e-postalarınızı görecek, katıldığınız toplantıları öğrenecek, okuduklarınızı okuyacak ve uğraşmak istemediğiniz şeyleri okuyacak. Bu hem yapmak istediğiniz işlerde işinizi geliştirecek hem de yapmak istemediğiniz işlerden sizi kurtaracaktır.

...

Şirket çapında temsilciler, çalışanları yeni yollarla güçlendirecek. Belirli bir şirketi anlayan bir temsilci, çalışanlarının doğrudan danışması için hazır olacaktır ve soruları yanıtlayabilmesi için her toplantının bir parçası olmalıdır. Pasif olduğu söylenebilir veya biraz içgörüsü varsa konuşmaya teşvik edilebilir. Şirketle ilgili satış, destek, finans, ürün çizelgeleri ve metinlere erişmesi gerekecek. Firmanın içinde bulunduğu sektör ile ilgili haberleri okumalıdır. Sonuç olarak çalışanların daha verimli hale geleceğine inanıyorum.

Üretkenlik arttığında, toplum fayda sağlar çünkü insanlar işte ve evde başka şeyler yapmak için serbest kalır. Elbette, insanların ne tür bir desteğe ve yeniden eğitime ihtiyaç duyacağı konusunda ciddi sorular var. Hükümetlerin, işçilerin başka rollere geçiş yapmasına yardım etmesi gerekiyor. Ancak diğer insanlara yardım eden insanlara olan talep asla bitmeyecek. Yapay zekanın yükselişi, insanları yazılımın asla yapamayacağı şeyleri yapma konusunda özgür kılacak; örneğin, öğretim, hastalara bakım ve yaşlılara destek.

...

YZ'ların sağlık hizmetlerini ve tıp alanını iyileştireceği birkaç yol görüyorum.

Her şeyden önce, sağlık çalışanlarının belirli görevlerle ilgilenerek zamanlarını en iyi şekilde kullanmalarına yardımcı olacaklar - sigorta taleplerini doldurmak, evrak işleriyle uğraşmak ve bir doktor ziyaretinden notlar hazırlamak gibi şeyler. Bu alanda çok fazla yenilik olacağını umuyorum.

Yapay zeka kaynaklı diğer iyileştirmeler, özellikle 5 yaş altı ölümlerin büyük çoğunluğunun meydana geldiği yoksul ülkeler için önemli olacaktır.

Örneğin, bu ülkelerdeki pek çok insan hiç doktora gitmiyor ve YZ'ler gittikleri sağlık çalışanlarının daha üretken olmalarına yardımcı olacak. (Minimum eğitimle kullanılabilecek yapay zeka destekli ultrason makineleri geliştirme çabası bunun harika bir örneğidir). YZ'ler hastalara temel triyaj yapma, sağlık sorunlarıyla nasıl başa çıkacakları konusunda tavsiye alma ve tedavi görmeleri gerekip gerekmediğine karar verme becerisi bile kazandıracaktır.

Yoksul ülkelerde kullanılan YZ modellerinin, zengin ülkelerdekinden farklı hastalıklar konusunda eğitilmesi gerekecektir. Farklı dillerde çalışmaları ve kliniklerden çok uzakta yaşayan veya hastalanırlarsa çalışmayı bırakamayacak durumda olan hastalar gibi farklı zorlukları hesaba katmaları gerekecek.

İnsanların, mükemmel olmayacak ve hatalar yapacak olsalar bile, sağlık yapay zekalarının genel olarak faydalı olduğuna dair kanıtları görmesi gerekecek. YZ'ların çok dikkatli bir şekilde test edilmesi ve uygun şekilde düzenlenmesi gerekir, bu da onların benimsenmesinin diğer alanlara göre daha uzun süreceği anlamına gelir. Ama yine de, insanlar da hata yapar. Ve tıbbi bakıma erişimin olmaması da bir sorun.

Yapay zekâlar, bakıma yardımcı olmanın yanı sıra tıbbi atılımların hızını da önemli ölçüde artıracaktır. Biyolojideki veri miktarı çok büyüktür ve insanların karmaşık biyolojik sistemlerin çalıştığı tüm yolları takip etmesi zordur. Bu verilere bakabilen, yolların ne olduğunu çıkarabilen, patojenler üzerinde hedefler arayabilen ve buna göre ilaçlar tasarlayabilen yazılımlar zaten var. Bazı şirketler bu şekilde geliştirilen kanser ilaçları üzerinde çalışıyor.

Yeni nesil araçlar çok daha verimli olacak ve yan etkileri tahmin edebilecek ve dozlama seviyelerini belirleyebilecekler. Gates Vakfı'nın yapay zeka alanındaki önceliklerinden biri, bu araçların AIDS, TB ve sıtma dahil olmak üzere dünyanın en yoksul insanlarını etkileyen sağlık sorunları için kullanılmasını sağlamaktır.

...

Ancak, önümüzdeki beş ila 10 yıl içinde yapay zeka güdümlü yazılımın nihayet insanların öğretme ve öğrenme biçiminde devrim yaratma vaadini yerine getireceğini düşünüyorum. İlgi alanlarınızı ve öğrenme stilinizi bilecek, böylece sizi meşgul edecek içeriği uyarlayabilecektir. Anlayışınızı ölçecek, ilginizi kaybettiğinizi fark edecek ve ne tür bir motivasyona yanıt verdiğinizi anlayacaktır. Anında geri bildirim verecektir.

Yapay zekaların öğretmenlere ve yöneticilere, bir öğrencinin bir konuyu ne kadar anladığını değerlendirmek ve kariyer planlaması konusunda tavsiye vermek de dahil olmak üzere birçok yolu vardır. Öğretmenler, öğrencilerinin yazma ödevlerine yorum sağlamak için ChatGPT gibi araçları zaten kullanıyor.

Elbette, YZ'ların belirli bir öğrencinin en iyi nasıl öğrendiğini veya onları neyin motive ettiğini anlamak gibi şeyleri yapabilmeleri için çok fazla eğitime ve daha fazla geliştirmeye ihtiyaçları olacaktır. Teknoloji mükemmelleştiğinde bile, öğrenme hala öğrenciler ve öğretmenler arasındaki harika ilişkilere bağlı olacaktır. Öğrencilerin ve öğretmenlerin sınıfta birlikte yaptıkları çalışmaları geliştirecek ama asla yerini almayacaktır.

...

Pek çok öğretmenin, öğrencilerin makalelerini yazmak için GPT kullanmasından endişe duyduğunu biliyorum. Eğitimciler zaten yeni teknolojiye uyum sağlamanın yollarını tartışıyorlar ve bu konuşmaların bir süre daha devam edeceğinden şüpheleniyorum. Öğrencilerin kişiselleştirmeleri gereken ilk taslağı oluşturmak için GPT kullanmalarına izin vermek gibi, teknolojiyi işlerine dahil etmenin akıllı yollarını bulan öğretmenler hakkında duydum.

...

Muhtemelen mevcut YZ modelleriyle ilgili sorunları okudunuz. Örneğin, bir insanın isteğinin bağlamını anlamada mutlaka iyi değildirler, bu da bazı garip sonuçlara yol açar. Bir yapay zekadan kurgusal bir şey uydurmasını istediğinizde, bunu çok iyi yapabilir. Ancak gitmek istediğiniz bir gezi hakkında tavsiye istediğinizde size var olmayan otelleri önerebilir. Bunun nedeni, yapay zekanın, sahte oteller icat etmesi mi yoksa size yalnızca boş odaları olan gerçek otellerden mi bahsetmesi gerektiğini bilecek kadar isteğinizin içeriğini yeterince iyi anlamamasıdır.

Yapay zekaların soyut akıl yürütmeyle mücadele ettikleri için matematik problemlerine yanlış cevaplar vermesi gibi başka sorunlar da var. Ancak bunların hiçbiri yapay zekanın temel sınırlamaları değildir. Geliştiriciler onlar üzerinde çalışıyor ve sanırım iki yıldan kısa bir süre içinde ve muhtemelen çok daha hızlı bir şekilde büyük ölçüde düzeltildiğini göreceğiz.

Diğer endişeler sadece teknik değildir. Örneğin, YZ ile silahlanmış insanların yarattığı tehdit var. Çoğu icat gibi, yapay zeka da iyi amaçlar için veya kötü amaçlar için kullanılabilir. Hükümetler, riskleri sınırlandırmanın yolları konusunda özel sektörle birlikte çalışmalıdır.

O zaman yapay zekaların kontrolden çıkma olasılığı var. Bir makine, insanların bir tehdit olduğuna karar verebilir, çıkarlarının bizimkinden farklı olduğu sonucuna varabilir veya bizi umursamayı bırakabilir mi? Muhtemelen, ancak bu sorun bugün, son birkaç aydaki yapay zeka gelişmelerinden öncekinden daha acil değil.

(Yorum: İnsanların ne yapacağından hiçbir zaman emin olamayız. Örneğin beklenmedik şekilde savaş başlatabilirler. Büyük zararlara neden olabilirler. Yani insanlar da kontrolden çıkabilir. İnsan dahil Genel Zekaya sahip her şeyin kontrolden çıkma olasılığı vardır.)

Süper zeki yapay zekalar geleceğimizde. Bir bilgisayarla karşılaştırıldığında beynimiz salyangoz hızında çalışır: Beyindeki bir elektrik sinyali, silikon çipteki sinyalin 1/100.000'de biri hızında hareket eder! Geliştiriciler bir öğrenme algoritmasını genelleştirip onu bir bilgisayar hızında çalıştırabildiklerinde, ki bu on yıl ya da yüzyıl sonra olabilecek bir başarıdır, inanılmaz derecede güçlü bir YGZ'ya sahip olacağız. Bir insan beyninin yapabileceği her şeyi yapabilecek, ancak hafızasının boyutu veya çalışma hızı üzerinde herhangi bir pratik sınırlama olmaksızın. Bu köklü bir değişiklik olacak.

Bu "güçlü" YZ'ler, muhtemelen kendi hedeflerini belirleyebilecekler. O hedefler ne olacak? İnsanlığın çıkarlarıyla çatışırlarsa ne olur? Güçlü yapay zekanın geliştirilmesini engellemeye çalışmalı mıyız? Bu sorular zamanla daha acil hale gelecektir.

Ancak son birkaç aydaki atılımların hiçbiri bizi güçlü yapay zekaya önemli ölçüde yaklaştırmadı. Yapay zeka hala fiziksel dünyayı kontrol edemiyor ve kendi hedeflerini oluşturamıyor. ChatGPT ile insan olmak istediğini beyan ettiği bir konuşma hakkında yakın tarihli bir New York Times makalesi çok dikkat çekti. Modelin duygularını ifade etmesinin ne kadar insana benzeyebileceğine büyüleyici bir bakıştı, ancak bu anlamlı bir bağımsızlığın göstergesi değildi.

Bu konudaki düşüncelerimi üç kitap şekillendirdi: Nick Bostrom'un yazdığı Süper Zekâ ; Max Tegmark'tan Life 3.0 ; ve Jeff Hawkins'in yazdığı Bin Beyin . Yazarların söylediği her şeye katılmıyorum ve birbirleriyle de aynı fikirde değiller. Ancak üç kitap da iyi yazılmış ve düşündürücüdür.

...

Yapay zekanın yeni kullanımları ve teknolojiyi iyileştirmenin yolları üzerinde çalışan şirketlerde bir patlama olacak. Örneğin, şirketler yapay zeka için gereken muazzam miktarda işlem gücünü sağlayacak yeni çipler geliştiriyorlar. Bazıları, enerji tüketimini azaltmak ve üretim maliyetini düşürmek için optik anahtarlar (aslında lazerler) kullanır. İdeal olarak, yenilikçi çipler, bugün yapmak zorunda olduğunuz gibi bulut yerine kendi cihazınızda bir yapay zeka çalıştırmanıza izin verecektir.

Yazılım tarafında, yapay zekanın öğrenmesini sağlayan algoritmalar daha iyi hale gelecek. Geliştiricilerin çalıştıkları alanları sınırlayarak ve onlara bu alanlara özgü çok sayıda eğitim verisi vererek yapay zekaları son derece doğru hale getirebilecekleri satış gibi belirli alanlar olacaktır. Ancak büyük bir açık soru, bu özel yapay zekaların çoğuna farklı kullanımlar için - örneğin eğitim için ve başka bir ofis üretkenliği için - ihtiyacımız olup olmayacağı veya herhangi bir görevi öğrenebilen yapay bir genel zeka geliştirmenin mümkün olup olmayacağıdır. Her iki yaklaşımda da büyük bir rekabet olacak.

...

İkincisi, piyasa güçleri doğal olarak en yoksullara yardımcı olan YZ ürünleri ve hizmetleri üretmeyecek. Aksi daha olasıdır. Güvenilir finansman ve doğru politikalar ile hükümetler ve hayırseverlik, YZ'ların eşitsizliği azaltmak için kullanılmasını sağlayabilir. Dünyanın en büyük sorunlarına odaklanan en zeki insanlarına ihtiyacı olduğu gibi, bizim de dünyanın en iyi yapay zekalarını en büyük sorunlarına odaklamamız gerekecek.

Her ne kadar bunun olmasını beklemememiz gerekse de, yapay zekanın eşitsizliği tespit edip azaltmaya çalışıp çalışmayacağını düşünmek ilginç. Eşitsizliği görmek için bir ahlak anlayışına sahip olmak mı gerekir, yoksa tamamen rasyonel bir yapay zeka da bunu görebilir mi? Eşitsizliği fark etseydi, bu konuda ne yapmamızı önerirdi?

Son olarak, yapay zekanın başarabileceklerinin yalnızca başında olduğumuzu aklımızda tutmalıyız. Bugün sahip olduğu sınırlamalar ne olursa olsun, biz farkına varmadan gitmiş olacak.

PC devrimine ve İnternet devrimine dahil olduğum için şanslıyım. Ben de bu an için heyecanlıyım. Bu yeni teknoloji, her yerde insanların yaşamlarını iyileştirmelerine yardımcı olabilir. Aynı zamanda, dünyanın, yapay zekanın herhangi bir olumsuz tarafının faydalarından çok daha ağır basması ve nerede yaşarsa yaşasın veya ne kadar parası olursa olsun herkesin bu avantajlardan yararlanabilmesi için yolun kurallarını oluşturması gerekiyor. Yapay Zeka Çağı, fırsatlar ve sorumluluklarla doludur.

Alıntılar: YZ Çağı Başladı – Bill Gates


Bunlar da İlginizi Çekebilir:
Bing ile Sohbet Etmek - Teknoloji
Yapay Zeka İnsanları İşsiz Bırakacak mı – Teknoloji

Biliyor musun "yeni Bill Gates bugün salondan biri olabilir" derken sana baktığına yemin edebilirim! - Sahne
Konferans: Ray Kurzweil: Hibrit düşünmeye hazır olun

Hiç yorum yok:

Yorum Gönder